Μικροδιδασκαλίες

Μικροδιδασκαλία

Περιεχόμενα

Τσικολάτας Α. (2018) Σχέδιο υποβολής προγράμματος σχολικής δραστηριότητας αγωγής υγείας. Αθήνα

ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

                                                                     ΑΓΩΓΗΣ    ΥΓΕΙΑΣ

                                                                  Αθήνα, 2018

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΟΥ ΕΚΠΟΝΕΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΤΣΙΚΟΛΑΤΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: «Προσέχω για να έχω»

ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΣΤΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ:  «Σχολική ασφάλεια και υγιεινή»

ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ : 24 ΑΓΟΡΙΑ: 10  ΚΟΡΙΤΣΙΑ: 14

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑΣ

ΗΜΕΡΑ:ΩΡΑ:ΤΟΠΟΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ
ΔΕΥΤΕΡΑ10:00 -11:002Ο ΔΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
ΤΕΤΑΡΤΗ10:00 -11:002Ο ΔΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ10:00 -11:002Ο ΔΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ:

Α.ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ- ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 

Το σχολείο με μαθαίνει να προστατεύομαι:

Μαζί με τους μαθητές προσπαθούμε να εντοπίσουμε τα σημεία στο σχολείο που μπορεί να είναι επικίνδυνα. Επίσης κίνδυνο μπορεί να κρύβουν και σημεία που δε φαίνεται λόγω λάθους χρήσης τους όπως το να τρέχω στις σκάλες για να βγω διάλειμμα. Επιπλέον ο εκπαιδευτικός κάνει ασκήσεις σεισμού και πέρα από τις προ-οργανωμένες του σχολείου. Γνωστοποιεί στους μαθητές τα συστήματα πυρασφάλειας και τους ξεναγεί στο σχολείο δείχνοντας στα παιδιά όλα τα σημεία που υπάρχει το κουμπί. Επιπλέον μαθαίνουμε ομαδικά πως να πλένουμε τα χέρια μας πριν και μετά το φαγητό και την τουαλέτα και μαθαίνουμε για τις επιδράσεις των μικροβίων.

Β. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

  1. Να  παρατηρούν και να αναγνωρίζουν  τους πιθανούς κινδύνους στη τάξη, το διάδρομο, το προαύλιο
  2. Να προστατεύονται από σχολικούς κινδύνους
  3. Να ενημερωθούν για τους σεισμούς και τη διαδικασία που ακολουθείται
  4. Να ενημερωθούν για τη πυρκαγιά και τη διαδικασία που ακολουθείται
  5. Να ενημερωθούν για τα μικρόβια και την αποφυγή τους.
  6. Να υιοθετήσουν  κανόνες υγιεινής για το σωστό πλύσιμο των χεριών, τη χρήση της τουαλέτας και του κάδου απορριμμάτων.
  7. Να συνειδητοποιήσουν την αναγκαιότητα της καθαριότητας στο σχολικό περιβάλλον.

Γ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ :

Η μέθοδος που θα αξιοποιηθεί είναι αυτή του πρότζεκτ και θα ξεκινήσει από γεγονός που θα συμβεί μέσα στη τάξη και θα προέλθει από τους ίδιους τους μαθητές. Αυτό μπορεί να είναι τραυματισμός κάποιου παιδιού, είδηση για σεισμό σε κάποια χώρα ή την Ελλάδα, πυρκαγιά σε κάποιο κτίριο που άκουσαν στις ειδήσεις. Μέσα από διάφορες μεθόδους όπως συζήτηση, διάλογο, καταιγισμό ιδεών θα καταγραφούν οι εμπειρίες και γνώσεις των μαθητών για τα φαινόμενα αυτά και μετά θα τους τεθεί το ερώτημα ποιο ή ποια από αυτά μπορούν να συμβούν στον σχολικό χώρο. Αφού γίνει η σύνδεση θα τεθεί σε δράση ότι προαναφέρθηκε δηλαδή η ξενάγηση στους σχολικούς χώρους για να γνωρίσουν οι μαθητές τα σημεία επικινδυνότητας, τα κουμπιά ειδοποίησης, τα σημεία των πυροσβεστήρων, τις βρύσες. Ο βιωματικός τρόπος ενδείκνυται σε αυτές τις περιπτώσεις. Για επέκταση του πρότζεκτ προτείνεται η επίσκεψη σε ή από ειδικούς όπως είναι πυροσβέστες, νοσηλευτές και άλλοι.

Δ.ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ- ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΣ ΜΗΝΑΣ ΕΝΑΡΞΗΣ:

Εκπαιδευτική διάρκεια δύο μηνών. Μετά το πέρας αυτού του διαστήματος θα μπορούσε να λειτουργεί και υπενθυμιστικά.

Ε. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ-– ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ:

Αριθμός προβλεπόμενων επισκέψεων 4

1) Επίσκεψη από ένστολους Πυροσβέστες και οχήματα. Γονείς μαθητών που είναι στο επάγγελμα μπορεί να βοηθήσουν.

2) Επίσκεψη Νοσηλευτή.  Γονείς μαθητών που είναι στο επάγγελμα μπορεί να βοηθήσουν.

3) Επίσκεψη ΕΚΑΒ.

4) Επίσκεψη ερυθρού σταυρού ή άλλων διασωστών

ΣΤ.ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ( ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ)

Γλώσσα:

  1. Διάλογος με τους μαθητές πάνω στην προ υπάρχουσα γνώση τους για τα θέματα του πρότζεκτ.
  2. Ανάπτυξη νέου λεξιλογίου για τα θέματα του πρότζεκτ.
  3. Συγγραφή έκθεσης από τους μαθητές για τρόπους αντιμετώπισης που φαντάζονται
  4. Αποστήθιση κανόνων ασφαλείας μέσω τραγουδιού για απομνημόνευση

         Μαθηματικά:

  1. Εκμάθηση τηλεφώνων άμεσης ανάγκης

         Μελέτη Περιβάλλοντος:

  1. Εντοπισμός των σχολικών κινδύνων
  2. Εντοπισμός σημείων μικροβίων.
  3. Συζήτηση και βιωματική παρουσίαση αυτό-περιποίησης τραυμάτων.
  4. Γνωριμία με φαρμακείο της γειτονιάς και συζήτηση με φαρμακοποιό.
  5. Συζήτηση με τον σχολικό τροχονόμο
  6. Επίσκεψη στον πυροσβεστικό σταθμό

Πληροφορική:

  1. Αναζήτηση εικόνων
  2. Σχεδιασμός εμβλημάτων πυροσβεστικής, νοσοκομείου, αστυνομίας

Ζωγραφική

  1. Ζωγραφιά με κίνδυνο όπως φωτιά, σεισμός κτλ.
  2. Ζωγραφιά με ίαση, όπως περιποίηση μετά από καταστροφή.

Θεατρική αγωγή

  1. παιχνίδι ρόλων

Μουσική

  1. Μαθαίνω κανόνες αυτό-προστασίας μέσα από μουσική που βοηθά στην απομνημόνευση και μειώνει το άγχος

Ζ. ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΧΥΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ:

  1. Δημοσίευση στο blog του σχολείου
  2. Παρουσίαση σε άλλες τάξεις ή γονείς
  3. Καρφίτσωμα στον πίνακα ανακοινώσεων

Ε. ΚΑΤΑΓΡΑΨΤΕ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΤΗΝ ΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

 (20 δίωρα). Η χρονική εξέλιξη του προγράμματος (διερεύνηση θέματος, επεξεργασία, υλοποίηση δράσεων, επισκέψεων, παρουσίαση κλπ.)

1ος ΜΗΝΑΣΔιάλογος, συζήτηση, καταιγισμό ιδεών, προβολή διαφόρων βίντεο, φύλλα εργασίας. Άσκηση σεισμού  
2ος ΜΗΝΑΣΦύλλα εργασίας, παρατήρηση του σχολείου, εντοπισμός επικίνδυνων σημείων, δημιουργία και τοποθέτηση  πινακίδων. Εντοπισμός πηγών μικροβίων και υιοθέτηση σωστών κανόνων υγιεινής. Επίσκεψη φορέων. Άσκηση σεισμού  
3ος ΜΗΝΑΣΆσκηση σεισμού. Επίσκεψη φορέων  
4ος ΜΗΝΑΣΆσκηση σεισμού. Επίσκεψη φορέων. Συζήτηση για την έως τώρα πρόοδο, για τις νέες γνώσεις, νέες ικανότητες, αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών.  
5ος ΜΗΝΑΣΠαρουσίαση των αποτελεσμάτων του πρότζεκτ στην εκπαιδευτική κοινότητα.

Βιβλιογραφία

Σύρου Ν., Ελευσινιώτης Ι, Καλοκαιρινού Α., Σουρτζή Π. (2013). Διερεύνηση από Σχολικό Νοσηλευτή των Γνώσεων, Στάσεων και της Συμπεριφοράς των Εκπαιδευτικών για τη Σχολική Υγιεινή. Αθήνα

Σύρου Ν, Κακαγιά Ε, Γκάγκας Ν, Λεοντάρης Ν (2015). Ατυχήματα: Προσέχω, για να είμαι καλά. Ημερίδα με θέμα: «Δράσεις και Εκπαιδευτικές Παρεμβάσεις κατά το σχολικό έτος 2014-15», Λάρισα 16 Ιουνίου 2015

Σύρου Ν, Καταφυγιώτη Δ (2016). Αναγνωρίζω τους κινδύνους για την υγιεινή στον χώρο του σχολείου μου. Ημερίδα με θέμα: «Ανάδειξη και Διάχυση Αποτελεσματικών Δράσεων και Εκπαιδευτικών Παρεμβάσεων κατά το σχ. Έτος 2015-16», Λάρισα 17 Ιουνίου 2016

Τσικολάτας Α. (2018) Μικροδιδασκαλία Αγωγή Υγείας. Το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής. Αθήνα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΛΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Στις επόμενες σελίδες επισυνάπτεται το ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ το οποίο καλείστε να συμπληρώσετε σε περίπτωση που επιθυμείτε την υλοποίηση ενός σχετικού προγράμματος.

Υποθέστε ότι την νέα σχολική χρονιά αποφασίζετε να υλοποιήσετε ένα Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας με θέμα την Υγιεινή Διατροφή – Μεσογειακή Δίαιτα.

Συμπληρώστε όλα τα απαραίτητα πεδία. Τα πεδία με κόκκινο χρώμα δεν είναι απαραίτητο να τα συμπληρώσετε. Θα πρέπει να είσαστε ιδιαίτερα περιγραφικοί και να παρέχετε όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες στην ενότητα «ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ». Η έκταση αυτής της ενότητας θα πρέπει να είναι συνολικά (μαζί με τα προσυμπληρωμένα υπάρχοντα πεδία) περίπου 1000 λέξεις.

Καθηγητής:         Δρ. Λαζαρίδης Γεώργιος

Επιμορφούμενος: Τσικολάτας Αλέξανδρος

Αθήνα, 2018

ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

 ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
  χ 

Ημερομηνία ……………………..

Αριθ. Πρωτ.  ……………………..

Σχ. Έτος: ……………….……….

ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ          ………………………………………………………..

Δ/ΝΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ      ……………………………………………………..                                                                             

ΤΗΛ. …………………..                                                           ΔΗΜΟΣ / ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ …………………..….……………

FAX ……….……….…….                                                                      Email …………………………………..…………….…………….

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ: ………………………………………………………       ΠΕ/ΤΕ: ……….…….

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΖΕΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: Ονοματεπώνυμο: ΤΣΙΚΟΛΑΤΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ                                      Ειδικότητα ΕΒΠ Τηλ. Επικοινωνίας…………………………………………                  Ηλ. Ταχυδρομείο…………………………. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΕΤΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ): ΝΑΙ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ): ΝΑΙ  
   ΑΛΛΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: (Ονοματεπώνυμο- Ειδικότητα) 1) ……………………..…………………………………………… ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΕΤΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ): ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ): 2)……………………………………………………………………. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΕΤΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ): ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ):  

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: ΖΩ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ ΚΑΙ ΤΡΩΩ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΑ

(Κατά το σχεδιασμό, λαμβάνονται υπόψη οι βασικές αρχές που διέπουν την υλοποίηση τους)

ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΣΤΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΡΑΞΗ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ (κάθε σχ. μονάδα, καταθέτει ένα φωτοαντίγραφο της πράξης για όλα τα προγράμματα)

Αρ. Πράξης: ___________________

Ημερομηνία: ___________________

ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ : 24     ΑΓΟΡΙΑ: 10   ΚΟΡΙΤΣΙΑ: 14

ΑΜΙΓΕΣ ΤΜΗΜΑ:ΧΜΕΙΚΤΗ ΟΜΑΔΑ: ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΕΠΑΛ/ΕΚ: 

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑΣ

ΗΜΕΡΑ:ΩΡΑ:ΤΟΠΟΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ12:45ΤΑΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
   

ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ; ΝΑΙ

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ:

Α.ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ- ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ  

Εκμάθηση της πυραμίδας μεσογειακής διατροφής καθώς και τις ομάδες τροφών που περιέχει κάθε κατηγορία Συσχετισμός των τροφών με τα οφέλη για την υγεία. Αναφορά σε βιταμίνες και τι βοηθά πού. Η διατροφή και η άσκηση πρέπει να πηγαίνουν μαζί Σύνδεση διατροφής με διάφορα έθιμα από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα  

(ποιες διαστάσεις του θέματος θα προσεγγίσετε, έως 100 λέξεις) :

Β. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (τι επιδιώκετε να μάθουν, έως 100 λέξεις )

Να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής Να διακρίνουν τις τροφές που περιλαμβάνει η μεσογειακή διατροφή Να ξεχωρίζουν τις υγιεινές και μη τροφές καθώς και τον υγιεινό και μη τρόπο μαγειρέματος Να υιοθετήσουν υγιεινό τρόπο διατροφής Να δημιουργούν μόνοι τους το εβδομαδιαίο πρόγραμμα διατροφής τους Να αναπτύξουν βιωματικές εμπειρίες μέσα από ασκήσεις σωματικής δραστηριότητας Να μάθουν να τρώνε μαζί, να μοιράζονται Να συζητούν και να επικαιροποιούν γνώσεις τους σε θέματα υγείας και διατροφής Να ταξινομούν, να μετρούν, να ομαδοποιούν τροφές με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά Να μεταφέρουν τη νέα γνώση στο σπίτι τους    
Αξιοποίηση του ΔΕΠΠΣ όπου σε όλα τα μαθήματα γίνονται διενέργειες με στόχο την εκμάθηση περισσότερων γνωστικών αντικειμένων για την Μεσογειακή διατροφή. Στο μάθημα των εικαστικών, φτιάχνουμε κολάζ με την πυραμίδα και εικόνες τροφών ή ακόμη και αληθινές τροφές και τις τοποθετούμε εκεί που ανήκουν. Στο μάθημα της θεατρικής αγωγής τα παιδιά παίζουν ρόλους ενδεδυμένοι τις υγιεινές και μη υγιεινές τροφές. Αντίστοιχα παιχνίδια στο μάθημα της γυμναστικής με παράλληλη ενημέρωση για τον συνδιασμό διατροφής και άσκησης. Τα παιδιά εκφράζονται, μεταφέρουν την γνώμη τους και γίνεται συζήτηση. Στην πλειοψηφία ίσως των παιδιών αρέσουν οι μη υγιεινές τροφές. Αυτή είναι μια στάση που ο εκπαιδευτικός καλείται να τροποποιήσει. Καλλιέργεια στην πράσινη οροφή του σχολείου (διατίθεται) από τους ίδιους τους μαθητές όλων των λαχανικών και φρούτων που μπορούν να υποστηριχτούν και εντάσσονται στην μεσογειακή διατροφή. Οι διαδικασίες που θα ακολουθηθούν θα είναι μαθητοκεντρικές, βιωματικές.  

Γ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ : (έως 100 λέξεις)

Η διάρκειά του ορίζεται τους έξι πρώτους μήνες της σχολικής χρονιάς, σταθερά, κάθε Παρασκευή και έπειτα θα δημιουργούνται δράσεις, υπενθυμιστηκές μια φορά το μήνα.  

Δ. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ- ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΣ ΜΗΝΑΣ ΕΝΑΡΞΗΣ:

Ε. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ-– ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ:

σε επαγγελματικό θερμοκήπιο ή δημοτικό λαχανόκηπο για λήψη συμβουλών καλλιέργειαςστο σχολικό θερμοκήπιο και λαχανόκηποσε μαγειρείο, ταβέρνα ή εστιατόριο για λήψη συμβουλών σωστού μαγειρέματος  

Αριθμός προβλεπόμενων επισκέψεων  3

ΣΤ.ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ( ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ)

ΔΕΠΠΣ Γλώσσα, μαθηματικά, θεατρική αγωγή, γυμναστική, μουσική, πληροφορική  

 

Ανάρτηση των δράσεων στο blog του σχολείου. Οι γονείς έρχονται και βλέπουν την παράσταση των παιδιών τους Σχολική εφημερίδα    

Ζ. ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΧΥΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ:

Ε. ΚΑΤΑΓΡΑΨΤΕ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΤΗΝ ΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

1ος ΜΗΝΑΣΟκτώβριος. Εισαγωγή στο θέμα με καταιγισμό ιδεών προκειμένου να γίνει καταγραφή της πρωγενέστερης εμπειρίας, γνώσεων και στάσεων. Ενημερώνονται οι γονείς για το εγχείρημα και ζητείται η στήριξη της εργασίας και στο σπίτι. Δημιουργείται συγκεκριμένο σημείο στην τάξη όπου συγκεντρώνεται όλο το υλικό που δημιουργούν οι μαθητές και είναι απόκτημά τους ώστε ανα πάσα στιγμή να ανατρέχουν σε αυτό. Γίνεται ενημέρωση στο κυλικείο για προσφορά περισσότερων υγιεινών προιόντων. Δημιουργούνται κολάζ, ζωγραφιές, παιχνίδια γύρω από την Μεσογειακή Πυραμίδα. Παρακολουθούνται ντοκυμαντέρ ή παιδικά προγράμματα γύρω από το θέμα.
2ος ΜΗΝΑΣΝοέμβριος. Γίνεται ενημέρωση για τις βιταμίνες, την έλλειψη αυτών, την υπερβολική ζάχαρη. Προετοιμάζεται η θεατρική παράσταση, διανέμονται ρόλοι και κείμενο. Μετράμε τα φρούτα και λαχανικά. Γράφουμε λέξεις από την πυραμίδα. Ακούμε σχετικά παραμύθια. Μαθαίνω τι να φυτέψω τον Νοέμβριο από το διαδίκτυο. Επίσκεψη στην ταράτσα του σχολείου για να σπύρουμε τους σπόρους. Τα παιδιά αποφασίζουν ανάμεσα σε αρακά, μαρούλια, πράσινες σαλάτες, ρόκα, λάχανα, παντζάρια, αντίδια, σπανάκι, ρεβύθια, φακές, ραπανάκια, κρεμμύδια, μπρόκολα, κουνουπίδια, φράουλες, άνηθο, μαϊντανό, κουκιά, αγγινάρες. Ενημέρωση blog μαζί με μαθητές.
3ος ΜΗΝΑΣΔεκέμβριος. Επίσκεψη σε επαγγελματία για λήψη συμβουλευτικών υπηρεσιών για την φροντίδα του σχολικού λαχανόκηπου. Καταστρώνεται σχέδιο και μοιράζονται οι ευθύνες. Πρόβες παράστασης.
4ος ΜΗΝΑΣΙανουάριος. Δημιουργία κειμένων και εικόνων για την σχολική εφημερίδα. Ενημέρωση blog. Πρόβα θεατρικής παράστασης. Περιποίηση σχολικού λαχανόκηπου.
5ος ΜΗΝΑΣΦεβρουάριος. Δημιουργούμε αποκριάτικες μάσκες με το αγαπημένο φρούτο ή λαχανικό κάθε μαθητή. Μαθαίνουμε για τη νηστεία, τις νηστίσιμες τροφές, το λάδι, φτιάχνουμε ελαιόψωμα που είναι εύκολα στην κατασκευή. Συλλογή των έτοιμων φυτών, κατανάλωση ή μεταφύτευσή τους. Σχολική παράσταση σε γονείς.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Για την έγκριση του προγράμματος μαζί με το έντυπο υποβάλλονται και

1. Κατάσταση με το ονοματεπώνυμο των μαθητών της ομάδας, την τάξη και το τμήμα/τμ. ειδικότητάς.

2. Αντίγραφο της πράξης του συλλόγου

                          Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ                                                                           Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

ΤΣΙΚΟΛΑΤΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

Τσικολάτας Α. (2018) Μικροδιδασκαλία – Εργαλείο Ανάπτυξης Σχολικής Επιχειρησιακής Κουλτούρας. Αθήνα

ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Α0: Διδακτική ενότητα/Θέµα, Τάξη, ηµεροµηνία, µάθηµα

Διαχείριση επιχείρησης, Γ’ τάξη Γενικού Λυκείου, Φεβρουάριος 2016, ΑΟΘ

Α1: Σκοπός – στόχοι διδασκαλίας

Ο Γενικός Σκοπός της ερευνητικής εργασίας είναι οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με τον κόσμο των επιχειρήσεων και να δουν από τη σκοπιά του επιχειρηματία την λειτουργία της. Ειδικότεροι διδακτικοί στόχοι είναι να κατανοήσουν τις διαδικασίες έναρξης της επιχείρησης, τα εργαλεία ανάπτυξής της, τις εσωτερικές υποχρεώσεις (προμήθεια, αποθήκευση, μάρκετινγκ, μάνατζμεντ, διαχείριση ταμείου) τις εξωτερικές υποχρεώσεις (έκδοση αποδείξεων, απόδοση ΦΠΑ, κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων). Το Εκπαιδευτικό Πρόβλημα που τίθεται είναι να γνωρίσουν οι μαθητές τις λογιστικές διαδικασίες για την έναρξη μιας ατομικής επιχείρησης καθώς και όλες τις εμπορικές και λογιστικές διαδικασίες και εγγραφές που απαιτούνται για την καθημερινή λειτουργία της. Να κατανοήσουν το νόημα των αποδείξεων και της απόδοσης ΦΠΑ. Να γίνουν ορθότεροι καταναλωτές και υπεύθυνα άτομα. Να διατηρήσουν μια επιχείρηση και να προσπαθούν να επιτύχουν από την ομαδική εργασία το μέγιστο όφελος. Επίσης το επίπεδο της διαδραστικότητας κρίνεται ως πολύ υψηλό.

Οι διδακτικοί στόχοι επικεντρώνονται στο:

  • Να γνωρίζουν τις λογιστικές διαδικασίες για την έναρξη και διατήρηση μιας επιχείρησης
  • Να μπορούν να κοστολογούν προϊόντα και να υπολογίζουν το κέρδος τους
  • Να διαχειρίζονται το ταμείο, να προμηθεύονται α’ ύλες, να διαχειρίζονται αποθήκη
  • Να είναι ικανοί να τηρούν τις υποχρεώσεις τους, να τηρούν τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων
  • Να αξιοποιήσουν κανόνες Marketing και αρχές Management

Α2: Μαθησιακό περιβάλλον

  • Οι μαθητές προέρχονται από χαμηλά κοινωνικά στρώματα και εμφανίζουν κάποιες μαθησιακές δυσκολίες
  • Η αξιοποίηση της βιωματικής μεθόδου θα κεντρίσει το ενδιαφέρον
  • Τα θρανία θα τοποθετηθούν στην άκρη και σε κυκλικό σχηματισμό οι καρέκλες θα αποτελέσουν το πεδίο συζήτησης

Α3: Προαπαιτούµενες γνώσεις – δεξιότητες

Σύμφωνα με τα ισχύοντα ΑΠΣ και Δ.Ε.Π.Π.Σ στα οικονομικά μαθήματα (ΔΕΠΠΣ, 2003) το διδακτικό σενάριο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε για το μάθημα επιλογής με τίτλο «Αρχές Οικονομικής Θεωρίας» της Γ’ τάξης του Γενικού Λυκείου. Ωστόσο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στα πλαίσια διδασκαλίας του μαθήματος «Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων» της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου Θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί και στο πλαίσιο του μαθήματος Επιχειρηματικότητα της Γ’ Λυκείου. Ως προς τις προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών θεωρούμε ότι οι μαθητές έχουν ήδη διδαχθεί τις βασικές αρχές λογιστικής.

Α4: Οργάνωση της διδασκαλίας (Μέθοδος, προσέγγιση, τεχνικές, διαφοροποίηση    διδασκαλίας/δραστηριοτήτων)

Η ομάδα εργασίας μπορεί να αποτελείται από 15 – 25 μαθητές χωρισμένους σε 5 υποομάδες.  Οι υποομάδες είναι οι Λογιστές, Ταμίες, Υπάλληλοι, Υπεύθυνοι, Εργοδότες. Ένα μέλος από κάθε υποομάδα έχει βάρδια για μια μόνο μέρα της εβδομάδας εκτός από τους υπαλλήλους που πρέπει να είναι περισσότεροι. Έτσι μια τυπική μέρα στο κυλικείο αποτελείται από έναν Εργοδότη όπου έχει κάθε αρμοδιότητα και ευθύνη, δίνει εντολές, παρακολουθεί και συντονίζει. Έναν Λογιστή, όπου συγκεντρώνει αποδείξεις εσόδων και εξόδων, καταγράφει την ημερήσια κίνηση και ενημερώνει τον Εργοδότη. Έναν Ταμία, όπου λαμβάνει παραγγελίες από το παράθυρο του κυλικείου, είναι το μόνο άτομο που εκδίδει αποδείξεις λιανικής πώλησης, συγκεντρώνει τα έσοδα, παρέχει το κατάλληλο ποσό για τα έξοδα της ημέρας και απευθύνεται στον Λογιστή. Τουλάχιστον πέντε Υπαλλήλους όπου είναι τα άτομα που λαμβάνουν και εκτελούν παραγγελίες από τον Ταμία, συνεργάζονται μεταξύ τους για το μέγιστο θετικό αποτέλεσμα. Έναν Υπεύθυνο, όπου συνεργάζεται και συντονίζεται με όλους και έχει επίβλεψη όλων.

Α5: Εποπτικά µέσα – υλικά

Η Ερευνητική Εργασία αποτελεί ένα σύνολο που έχει αρχή, μέση και τέλος. Ξεκινά από την θεωρητική κατάρτιση και την κατάστρωση του Business Plan, συνεχίζει με την λειτουργία του κυλικείου, την διόρθωση των αποκλίσεων και την ανάπτυξή του και τελειώνει με την λύση της επιχείρησης και τον απολογισμό του έργου συνολικά και ξεχωριστά από τον κάθε μαθητή που καταθέτει τις δικές τους εμπειρίες. Κάθε μέρος είναι συνέχεια του προηγούμενου και δεν μπορεί να παρουσιαστεί αποκομμένα το ένα από το άλλο. Όταν σχεδιάζεται μια ερευνητική εργασία, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι παρακάτω φάσεις εφαρμογής του Project:

  • Γενικός προγραμματισμός στην ολομέλεια του τμήματος (κυκλικά οι καρέκλες, καταιγισμός ιδεών). Έτσι ο μαθητής ανακαλεί προϋπάρχουσες γνώσεις και αντιλήψεις
  • Προγραμματισμός και προετοιμασία της ερευνητικής ομάδας (ανάληψη ρόλων). Το θέμα προσεγγίζεται σε όλες του τις διαστάσεις αυτοτελώς από όλες τις ομάδες.
  • Υλοποίηση δράσεων από υποομάδες για συλλογή δεδομένων (Business Plan)
  • Επεξεργασία δεδομένων από ομάδα εντός τάξης (Προμήθεια υλικών, εύρεση προμηθευτών). Το κάθε ζήτημα πραγματεύεται και γίνεται αναζήτηση του τι, πότε, πόσο, ποιός, πού, γιατί.
  • Επιλογή από ομάδα τρόπων αναπαράστασης των νέων γνώσεων (role play, εξομοίωση)
  • Προκαταρκτική παρουσίαση εργασιών στην ολομέλεια τμήματος 
  • Διαμόρφωση κοινού φακέλου της ερευνητικής εργασίας (Φάκελος Ομαδικής Εργασίας, Προσωπικό Ημερολόγιο Μαθητή, Προσωπικός Φάκελος Μαθητή)
  • Συνοπτική παρουσίαση εργασίας σε ειδική ημερίδα στα ελληνικά/ή και στα αγγλικά
  • Αξιολόγηση ομαδικής εργασίας και ατομικής συμβολής μελών. (Παρουσίαση 2 ωρών βάση νόμου, αξιολόγηση αλλά και εκπαίδευση μαθητή)

 Αναμενόμενα αποτελέσματα είναι η υλοποίηση των στόχων που τέθηκαν. Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του project έγιναν αρκετές Γενικές Συνελεύσεις προκειμένου να λυθούν προβλήματα όπως η πρωινή καθυστέρηση για την εκτέλεση των πρωινών παραγγελιών και η ανάθεση καταλληλότερων ρόλων σε διάφορους μαθητές, γεγονότα που είχαν προβλεφθεί. Κάθε ομάδα ετοιμάζει μια έκθεση με το τι έχει πετύχει, καθώς και τι έχει προγραμματίσει να κάνει. Με αυτόν τον τρόπο διορθώνονται όποια λάθη προκύπτουν και εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνέχιση της εργασίας. Έτσι επιτυγχάνεται ανατροφοδότηση όλης της ομάδας και προετοιμάζονται τα επόμενα βήματα. 

Ενδεικτική Διεπιστημονική/διαθεματική προσέγγιση του project:

  • Αρχές Λογιστικής: Ασκούν δραστηριότητες αγοράς και πώλησης με έκδοση και καταγραφή παραστατικών
  • Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων: Λειτουργία επιχείρησης, περιβάλλον επιχείρησης, οργάνωση, διοικητικές λειτουργίες
  • Επιχειρηματικότητα και Ανάπτυξη: άσκηση marketing, management, διόρθωση αποκλίσεων
  • Εργασίες Σύγχρονου Γραφείου: Αρμοδιότητες υπαλλήλου
  • Αρχές Οικονομικής Θεωρίας: Παραγωγή προϊόντων, προσφορά, ζήτηση, προσδιορισμός τιμής
  • Πληροφορική: Αξιοποιούν λογιστικά προγράμματα, συντάσσουν καταστάσεις
  • Μαθηματικά: Συγκέντρωση στοιχείων, απονομή μισθών βάση ποσοστού, εξαγωγή οικονομικού αποτελέσματος (κέρδος/ζημία)

Α6: Αξιολόγηση της διδασκαλίας

Αναφορικά για την αξιολόγηση, ως βάση εκκίνησης για τον μαθητή είναι ο βαθμός της ομάδας. Για τον κάθε μαθητή όμως δεν πρέπει να αποκλίνει πολύ (+-3 μονάδες από βαθμό ομάδας).

Σημεία ΑξιολόγησηςΣυντελεστήςΒαθμός ΟμάδαςΓινόμενο
Διαδικασία έρευνας30%175,1
Περιεχόμενο ερευνητικής έκθεσης30%154,5
Γλώσσα και δομή ερευνητικής έκθεσης20%153,0
Δημόσια παρουσίαση ερευνητικής εργασίας20%102,0
(άρα βαθμός εκκίνησης βαθμολόγησης μαθητή)  14,6

Ο εκπαιδευτικός συντάσσει έντυπο Αυτοαξιολόγησης για τον κάθε μαθητή (περιλαμβάνει συγκρούσεις, συμμετοχή, βοήθεια, ομαδικό πνεύμα, κλίμα) καθώς και έντυπο Ετεροαξιολόγησης. Μπορεί να βρεθεί με τους μαθητές (σε ώρα εντός ή εκτός σχολείου) σε παρόμοια επιχείρηση (μελέτη πεδίου) και να παρατηρήσουν “το πώς και το γιατί” των άλλων επιχειρήσεων και να αποκτήσουν έτσι το know-how. Οι μαθητές παρατηρούν τον τρόπο εξυπηρέτησης, την έκδοση αποδείξεων, την παραγωγή των προϊόντων, την άσκηση επιχειρηματικότητας. 

Α7:     Διαχείριση      διδακτικού      χρόνου-οργάνωση      και     ροή     των δραστηριοτήτων

Οι πέντε (5) φάσεις υλοποίησης του Project

Φάση 1: Εισαγωγή στη Λογιστική και στις επιχειρήσεις

(χώρος διεξαγωγής: σχολική αίθουσα, ελάχιστος χρόνος 20 ώρες)

Στην σχολική αίθουσα γίνεται αναφορά για την αξία των επιχειρήσεων στο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας και πιο συγκεκριμένα της ατομικής επιχείρησης. Ρωτούνται οι μαθητές αν έχουν εργαστεί ή εργάζονται σε κάποιου είδους ατομική επιχείρηση ή διαχειρίζονται κάποια οι γονείς τους. Γίνεται συζήτηση πάνω στις προσωπικές τους εμπειρίες, έτσι η συζήτηση προτείνεται να γίνει σε κυκλικό σχηματισμό και γενικότερα να υπάρξει μια αναδιαμόρφωση στην αίθουσα ή ακόμη και αλλαγή του χώρου. Ακολουθούν προτάσεις για τον τύπο της δικής τους επιχείρησης και αναφέρονται οι λόγοι που κάποια ιδέα θα έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει ή όχι. Τον λόγο αναλαμβάνουν οι μαθητές όπου με καταιγισμό ιδεών αναφέρουν τα είδη που θα μπορούσαν να κατασκευάσουν και να πωλήσουν στην επιχείρησή τους. Αναφέρονται οι λογιστικές διαδικασίες ίδρυσης, οι τύποι των επιχειρήσεων, τα λογιστικά βιβλία, οι ασφαλιστικές διαδικασίες, τα έξοδα, τα έσοδα. Για οτιδήποτε γίνεται αναζήτηση στα σχολικά εγχειρίδια ή το διαδίκτυο, σε παροντικό χρόνο. Αναφέρεται συνοπτικά ο τρόπος που λειτουργεί το λογιστικό κύκλωμα, το ελληνικό λογιστικό σχέδιο, οι διάφορες δημόσιες υπηρεσίες που έχουν σχέση με την επιχείρησή μας. Έπειτα γίνεται εισαγωγή στην Εθνική Ονοματολογία Οικονομικών Δραστηριοτήτων για εύρεση του κωδικού της επιχείρησης που πρόκειται να ανοίξουν προκειμένου να γίνει η εισαγωγή στο project. Τονίζεται ότι το σημαντικότερο είναι ο από πριν σχεδιασμός του εκπαιδευτικού προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του εγχειρήματος και να συμβάλει στη διατήρηση του ενδιαφέροντος του μαθητή. Ο εκπαιδευτικός καλείται να διαμορφώσει ένα περιβάλλον όπου το ομαδικό πνεύμα συνεργασίας θα άρχει. Προτείνεται η συνεργασία του με άλλους εκπαιδευτικούς.

Η εκκίνηση γίνεται με ασκήσεις που άπτονται της πραγματικότητας. Παρουσιάζονται τα βήματα έναρξης της επιχείρησης, το καταστατικό, οι αρχές λογιστικής, οι λογαριασμοί, ο ισολογισμός, οι αρχές διοίκησης επιχειρήσεων.

Για όλα τα παραπάνω αξιοποιείται έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό του εκπαιδευτικού καθώς και Φύλλα Εργασίας που θα έχουν κατασκευαστεί ειδικά για την πρώτη αυτή φάση. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο ιστότοπος του εκπαιδευτικού μέσω της πλατφόρμας του Πανελληνίου Σχολικού Δικτύου ή η ηλεκτρονική πλατφόρμα των μαθημάτων του. Προτείνονται εργαλεία όπως Moodle, hot potatoes, sch.gr.

Οι ασκήσεις μπορούν να είναι αντιστοίχισης, σωστού – λάθους, συμπλήρωσης κενών, πολλαπλών επιλογών, σε ένα διαδραστικό και καλαίσθητο περιβάλλον.

Φάση 2: Business plan, προμήθεια, κοστολόγηση, εργατικά

(χώρος διεξαγωγής: σχολική αίθουσα, ελάχιστος χρόνος: 20 ώρες)

Αφού γνωρίσουν πως λειτουργεί μια ατομική επιχείρηση, συντάσσεται το επιχειρηματικό σχέδιο (Business Plan) της επιχείρησης και ορίζεται το Καταστατικό της. Η εκκίνηση γίνεται με ασκήσεις που άπτονται της πραγματικότητας. Έχουν προετοιμαστεί τα κατάλληλα Φύλλα Εργασίας και έχει γίνει μάθημα σε αίθουσα υπολογιστών για την ανεύρεση των απαιτούμενων πληροφοριών. Παρουσιάζονται τα βήματα σύνταξης του επιχειρηματικού σχεδίου, γίνεται SWOT analysis για τα δυνατά σημεία, τις αδυναμίες, τις ευκαιρίες και απειλές του εγχειρήματος (Strength, Weaknesses, Opportunities, Threats). Οι μαθητές γνωρίζουν ότι οι ατομικές επιχειρήσεις δεν συντάσσουν καταστατικό αλλά αυτό αποτελεί σημείο αναφοράς για τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο Κράτος και στους εργαζομένους τις επιχείρησης. Επίσης, συναποφασίζονται οι Ρόλοι, συντάσσεται το Έγγραφο Βαρδιών, ενημερώνεται το Βιβλίο Παγίων με τα είδη που διατίθεται κάθε μαθητής να παραχωρήσει στην επιχείρηση, ενημερώνεται το Βιβλίο Εμπορευμάτων ώστε να γνωρίζουν όλοι τις α’ ύλες που υπάρχουν στην αποθήκη, γίνεται η κοστολόγηση των εμπορευμάτων σε ειδικό έντυπο με τις απαιτούμενες διαδικασίες εύρεσης κόστους των ειδών και ορίζεται το ποσοστό κέρδους. 

Ο εκπαιδευτικός αφού έχει συζητήσει και ενημερώσει από πριν τον διευθυντή της σχολικής μονάδας (όπου παίρνει και την κατάλληλη άδεια), τους εκπαιδευτικούς και τον νόμιμο κυλικειάρχη, αναζητά με ορισμένους μαθητές κατάλληλο χώρο καθώς και έπιπλα και λοιπό εξοπλισμό.

Δημιουργείται ομάδα στο Facebook όπου οι μαθητές συζητούν μόνο για το project, ανταλλάσσουν ιδέες, εμπειρίες, γνώμες, πληροφορίες. Ενημερώνουν τους τυχόν απόντες και αναλαμβάνουν ενεργητικό ρόλο. Συντάσσουν την διαφημιστική τους καμπάνια (ηλεκτρονική και μη) και προετοιμάζονται για την έναρξη. 

Για την κατάρτιση του Επιχειρηματικού Σχεδίου παρακολουθούν εκπαιδευτικά βίντεο στο διαδίκτυο και μελετώνται έτοιμα σχέδια πετυχημένων επιχειρήσεων. Συμπληρώνονται τα Φύλλα Εργασίας του εκπαιδευτικού και δημιουργούνται τα απαραίτητα λογιστικά βιβλία και έντυπα από τους μαθητές με την επίβλεψη του εκπαιδευτικού. Μπορεί να γίνει αναζήτηση για εύρεση ταμειακής μηχανής και εκμάθηση αυτής από εξωτερική εταιρεία. Διαφορετικά ακολουθείται η έκδοση λιανικών αποδείξεων από χειρόγραφο μπλοκ.

Φάση 3: Λειτουργία, διορθώσεις

(χώρος διεξαγωγής: έδρα επιχείρησης, ελάχιστος χρόνος: προτείνεται η λειτουργία του κυλικείου σε όλα τα διαλείμματα, όλες τις μέρες, για τουλάχιστον ένα μήνα)

Οι μαθητές λειτουργούν το κυλικείο. Το αρχικό κεφάλαιο δίνεται από τον εκπαιδευτικό και του επιστρέφεται στη λύση της επιχείρησης, με την εκκαθάριση. Κεφάλαιο μπορεί να βρεθεί και από τους μαθητές-μετόχους ή άλλους σχολικούς πόρους. Συντάσσουν το Φύλλο Βάρδιας ώστε να γνωρίζουν όλοι τη θέση και τις αρμοδιότητές τους. Κατασκευάζουν τα προϊόντα και τα πωλούν. Εκδίδουν χειρόγραφα τα παραστατικά. Τηρούν Βιβλίο Ταμείου, Βιβλίο Αποθήκης, Βιβλίο Εσόδων και Εξόδων. Ενημερώνεται το Βιβλίο Εμπορευμάτων για να γνωρίζουν πότε να ανανεώσουν τις α’ ύλες τους. Προμηθεύονται εκτός σχολείου τα προϊόντα και τις πρώτες ύλες. Πλέον, ελέγχουν τιμές, αναζητούν συμφέροντες προμηθευτές, αναζητούν πόρους, συγκρίνουν, φυλάσσουν αποδείξεις, τις μελετούν. Συγκεντρώνονται θέματα για την Γενική Συνέλευση και το Διοικητικό Συμβούλιο. Η εμπορική, επιχειρηματική και πελατειακή καθημερινότητα γίνεται πεδίο μελέτης.

Ο εκπαιδευτικός παροτρύνει, ενθαρρύνει, διορθώνει, συμμετέχει αρχικά και υποστηρίζει στην συνέχεια ώσπου ο ρόλος του να μεταβεί σε καθαρά ρόλο επίβλεψης. Αναλαμβάνει επίσης τον ρόλο του Κράτους (απόδοση ΦΠΑ) ή της Υγειονομικής Υπηρεσίας (επίδοση ποινών) ή του ΣΔΟΕ (ελέγχου περί Λογιστικών Βιβλίων) ή άλλων Δημόσιων Υπηρεσιών (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, Επιμελητήρια). Περί ποινών προτείνονται η χρηματική ποινή ή παύση λειτουργίας της επιχείρησης για ορισμένο διάστημα (μιας ή δύο συνεχόμενων ημερών). 

Συγκεντρώνονται φωτογραφίες και βίντεο από τα πρώτα στάδια οργάνωσης του κυλικείου (καθαρισμός χώρου, τοποθέτηση προϊόντων), κατά την διαδικασία λειτουργίας του, έως το κλείσιμο της επιχείρησης για την παρουσίαση του Project.

Φάση 4: Ανάπτυξη επιχείρησης

(χώρος διεξαγωγής: σχολική αίθουσα, χρόνος 20ώρες)

Ομάδα μαθητών μελετά το αρχείο των Συγκεντρωτικών λογιστικών βιβλίων, εντοπίζει τα προϊόντα που έχουν μεγάλη ή μικρή κατανάλωση και αναπροσαρμόζει τιμές ή δημιουργεί νέα προϊόντα ή αφαιρεί τα μη κερδοφόρα. Αναζητά τις καινοτομίες εκείνες που θα ανεβάσουν τον τζίρο της. Διαφημίζεται στην σχολική εφημερίδα. Μοιράζει δωρεάν δείγματα προϊόντων στα διαλείμματα για προσέλκυση νέων πελατών. Γενικά γίνεται χρήση των γνώσεων που έχουν αποκτηθεί από τις προηγούμενες φάσεις αλλά και από τις εκπαιδευτικές ενότητες.

Πραγματοποιούνται Διοικητικά Συμβούλια και Γενικές Συνελεύσεις προκειμένου να μελετηθούν θέματα όπως απολύσεις και προσλήψεις προσωπικού, ποινές, λειτουργικά προβλήματα, μισθοδοσία. Ειδικά στο κομμάτι της μισθοδοσίας γίνεται ιδιαίτερη μνεία και παρουσίαση, επιβραβεύονται οι καλές πρακτικές και τονίζεται το στοιχείο της εργατικότητας, προθυμίας, ζήλου, αφοσίωσης.

Φάση 5: Λύση επιχείρησης, απολογισμός έργου

(χώρος διεξαγωγής: σχολική αίθουσα, χρόνος 40 ώρες)

Στο τελευταίο στάδιο του Project ξεπουλιούνται τυχόν μένοντα εμπορεύματα, επιστρέφονται τα πάγια στοιχεία και το αρχικό κεφάλαιο στους μετόχους και λύεται η επιχείρηση και οι παντός τύπου επιχειρηματικές σχέσεις.

Γίνεται ανατροφοδότηση για το όλο εγχείρημα. Ο λόγος ανήκει στους μαθητές και τέλος ο εκπαιδευτικός καταθέτει τις δικές του εμπειρίες και σχόλια. Οι μαθητές διερωτούνται τι θα μπορούσε να γίνει καλύτερα και με ποιό τρόπο. 

Ακολουθεί κατασκευή της παρουσίασης του Project στη σχολική κοινότητα.

Εικόνα 1: Δημιουργία παρουσίασης project

Εξετάζονται εκ νέου και μελετώνται τα σχολικά εγχειρίδια που άπτονται των φύσεων του project και καλύπτεται τυχόν ύλη που δεν διεκπεραιώθηκε στο πλαίσιο άσκησης των δραστηριοτήτων.

Α8: Σχετική βιβλιογραφία

Dewey, J. (1938). Experience and Education. Νέα Υόρκη: Collier Books.

Griffin, C. (1987). Adult Education and Social Policy. Λονδίνο: Croom Helm.

Rogers, A. (2002).Η Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Rogers, A. (1996). Teaching Adults. Φιλαδέλφεια: Open University Press.

Αρχοντάκη, Ζ. & Φιλίππου, Δ. (2003). 205 Βιωµατικές ασκήσεις για εµψύχωση ομάδων, ψυχοθεραπείας, κοινωνικής εργασίας, εκπαίδευσης. Αθήνα: Καστανιώτη.

Βαλάκας, Ι. (2006). Εκπαιδευτικά Μέσα και Εκπαιδευτικός Χώρος, Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών. Τόμος ΙΙI, Αθήνα: ΕΚΕΠΙΣ.

Μπουραντάς Ε. (2015). Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Αθήνα: Μπένου Ναούμ Χ. (1994). Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Λογιστική. Αθήνα: Μαυρομάτης

Πολέμη – Τοδούλου Μ. (2005). Η αξιοποίηση της ομάδας στην εκπαίδευση Ενηλίκων. ΕΑΠ, Πάτρα

Τσικολάτας Α. (2016) Διδακτικό σενάριο: Διδασκαλία των Αρχών Οικονομικής Θεωρίας με τη βιωματική μέθοδο. Αθήνα

Διδακτικό σενάριο: Διδασκαλία των Αρχών Οικονομικής Θεωρίας με τη βιωματική μέθοδο

Περίληψη

Αποτελεί γεγονός πως η σύνδεση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κατόπιν (για όσους μαθητές των ΕΠΑΛ έχουν την ευκαιρία και την δυνατότητα) της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Με το συγκεκριμένο project, οι μαθητές καταφέρουν να γνωρίσουν τις βασικές δομές λειτουργίας μιας ατομικής επιχείρησης καθώς και τα εργαλεία ανάπτυξης αυτής. Η ερευνητική εργασία αποτελεί σπουδαίο κίνητρο για τον μαθητή καθότι έρχεται να του επιφέρει έπειτα από προσωπική εργασία στο σχολικό περιβάλλον εισόδημα, να του δώσει την ευκαιρία να είναι ο ίδιος εργοδότης – καθώς και υπάλληλος ή στέλεχος – αλλά και βιωματικά να ανακαλύψει τις υποχρεώσεις και τις απαιτήσεις των επιχειρηματιών. Παράλληλα έρχεται να καλύψει και να συμπληρώσει τα βασικά μαθήματα του τομέα, όπως είναι οι Αρχές Λογιστικής, οι Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, οι Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, οι Εργασίες Σύγχρονου Γραφείου, η Επιχειρηματικότητα και Ανάπτυξη της Α’ και Β’ Λυκείου, με την δημιουργία και διαχείριση σχολικού κυλικείου, όπου η θεωρία συνδέεται άριστα με την πράξη (όπου η τελευταία πολλές φορές αντικαθιστά την πρώτη).

Λέξεις – κλειδιά: επιχείρηση, λογιστική, κυλικείο, διοίκηση, οργάνωση

Εισαγωγή

Αποτελεί γεγονός ότι οι ατομικές επιχειρήσεις αποτελούν το ζωτικό κύτταρο της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Ως ατομική επιχείρηση νοείται η οικονομική μονάδα που ξεκινά να λειτουργεί από ένα άτομο που συνδυάζει του παραγωγικούς συντελεστές με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφέρει το μέγιστο κέρδος. Οι έμψυχοι πόροι της επιχείρησης είναι το ανθρώπινο δυναμικό της, δηλαδή το σύνολο των εργαζομένων σ’ αυτή (εργάτες, υπάλληλοι και στελέχη).

Το διδακτικό σενάριο

Τίτλος διδακτικού σεναρίου

Διδασκαλία των Αρχών Οικονομικής Θεωρίας με τη βιωματική μέθοδο 

Εκτιμώμενη διάρκεια διδακτικού σεναρίου       

Το διδακτικό σενάριο προβλέπεται να διαρκέσει περίπου 20 διδακτικές ώρες

Ένταξη του διδακτικού σεναρίου στο πρόγραμμα σπουδών/προαπαιτούμενες γνώσεις              

Σύμφωνα με τα ισχύοντα ΑΠΣ και Δ.Ε.Π.Π.Σ στα οικονομικά μαθήματα (ΔΕΠΠΣ, 2003) το διδακτικό σενάριο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε για το μάθημα επιλογής με τίτλο «Αρχές Οικονομικής Θεωρίας» της Γ’ τάξης του Γενικού Λυκείου. Ωστόσο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στα πλαίσια διδασκαλίας του μαθήματος «Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων» της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου Θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί και στο πλαίσιο του μαθήματος Επιχειρηματικότητα της Γ’ Λυκείου. Ως προς τις προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών θεωρούμε ότι οι μαθητές έχουν ήδη διδαχθεί τις βασικές αρχές λογιστικής.

Σκοποί και στόχοι του διδακτικού σεναρίου     

Ο Γενικός Σκοπός της ερευνητικής εργασίας είναι οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με τον κόσμο των επιχειρήσεων και να δουν από τη σκοπιά του επιχειρηματία την λειτουργία της. Ειδικότεροι διδακτικοί στόχοι είναι να κατανοήσουν τις διαδικασίες έναρξης της επιχείρησης, τα εργαλεία ανάπτυξής της, τις εσωτερικές υποχρεώσεις (προμήθεια, αποθήκευση, μάρκετινγκ, μάνατζμεντ, διαχείριση ταμείου) τις εξωτερικές υποχρεώσεις (έκδοση αποδείξεων, απόδοση ΦΠΑ, κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων). Το Εκπαιδευτικό Πρόβλημα που τίθεται είναι να γνωρίσουν οι μαθητές τις λογιστικές διαδικασίες για την έναρξη μιας ατομικής επιχείρησης καθώς και όλες τις εμπορικές και λογιστικές διαδικασίες και εγγραφές που απαιτούνται για την καθημερινή λειτουργία της. Να κατανοήσουν το νόημα των αποδείξεων και της απόδοσης ΦΠΑ. Να γίνουν ορθότεροι καταναλωτές και υπεύθυνα άτομα. Να διατηρήσουν μια επιχείρηση και να προσπαθούν να επιτύχουν από την ομαδική εργασία το μέγιστο όφελος. Επίσης το επίπεδο της διαδραστικότητας κρίνεται ως πολύ υψηλό.

Οι διδακτικοί στόχοι επικεντρώνονται στο:

  1. Να γνωρίζουν τις λογιστικές διαδικασίες για την έναρξη και διατήρηση μιας επιχείρησης
  2. Να μπορούν να κοστολογούν προϊόντα και να υπολογίζουν το κέρδος τους
  3. Να διαχειρίζονται το ταμείο, να προμηθεύονται α’ ύλες, να διαχειρίζονται αποθήκη
  4. Να είναι ικανοί να τηρούν τις υποχρεώσεις τους, να τηρούν τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων
  5. Να αξιοποιήσουν κανόνες Marketing και αρχές Management

Περιγραφή του διδακτικού σεναρίου   

Η ομάδα εργασίας μπορεί να αποτελείται από 15 – 25 μαθητές χωρισμένους σε 5 υποομάδες.  Οι υποομάδες είναι οι Λογιστές, Ταμίες, Υπάλληλοι, Υπεύθυνοι, Εργοδότες. Ένα μέλος από κάθε υποομάδα έχει βάρδια για μια μόνο μέρα της εβδομάδας εκτός από τους υπαλλήλους που πρέπει να είναι περισσότεροι. Έτσι μια τυπική μέρα στο κυλικείο αποτελείται από έναν Εργοδότη όπου έχει κάθε αρμοδιότητα και ευθύνη, δίνει εντολές, παρακολουθεί και συντονίζει. Έναν Λογιστή, όπου συγκεντρώνει αποδείξεις εσόδων και εξόδων, καταγράφει την ημερήσια κίνηση και ενημερώνει τον Εργοδότη. Έναν Ταμία, όπου λαμβάνει παραγγελίες από το παράθυρο του κυλικείου, είναι το μόνο άτομο που εκδίδει αποδείξεις λιανικής πώλησης, συγκεντρώνει τα έσοδα, παρέχει το κατάλληλο ποσό για τα έξοδα της ημέρας και απευθύνεται στον Λογιστή. Τουλάχιστον πέντε Υπαλλήλους όπου είναι τα άτομα που λαμβάνουν και εκτελούν παραγγελίες από τον Ταμία, συνεργάζονται μεταξύ τους για το μέγιστο θετικό αποτέλεσμα. Έναν Υπεύθυνο, όπου συνεργάζεται και συντονίζεται με όλους και έχει επίβλεψη όλων.

Επιστημολογική προσέγγιση και εννοιολογική ανάλυση – θέματα θεωρίας του διδακτικού σεναρίου  

Η Ερευνητική Εργασία αποτελεί ένα σύνολο που έχει αρχή, μέση και τέλος. Ξεκινά από την θεωρητική κατάρτιση και την κατάστρωση του Business Plan, συνεχίζει με την λειτουργία του κυλικείου, την διόρθωση των αποκλίσεων και την ανάπτυξή του και τελειώνει με την λύση της επιχείρησης και τον απολογισμό του έργου συνολικά και ξεχωριστά από τον κάθε μαθητή που καταθέτει τις δικές τους εμπειρίες. Κάθε μέρος είναι συνέχεια του προηγούμενου και δεν μπορεί να παρουσιαστεί αποκομμένα το ένα από το άλλο. Όταν σχεδιάζεται μια ερευνητική εργασία, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι παρακάτω φάσεις εφαρμογής του Project:

  • Γενικός προγραμματισμός στην ολομέλεια του τμήματος (κυκλικά οι καρέκλες, καταιγισμός ιδεών). Έτσι ο μαθητής ανακαλεί προϋπάρχουσες γνώσεις και αντιλήψεις
  • Προγραμματισμός και προετοιμασία της ερευνητικής ομάδας (ανάληψη ρόλων). Το θέμα προσεγγίζεται σε όλες του τις διαστάσεις αυτοτελώς από όλες τις ομάδες.
  • Υλοποίηση δράσεων από υποομάδες για συλλογή δεδομένων (Business Plan)
  • Επεξεργασία δεδομένων από ομάδα εντός τάξης (Προμήθεια υλικών, εύρεση προμηθευτών). Το κάθε ζήτημα πραγματεύεται και γίνεται αναζήτηση του τι, πότε, πόσο, ποιός, πού, γιατί.
  • Επιλογή από ομάδα τρόπων αναπαράστασης των νέων γνώσεων (role play, εξομοίωση)
  • Προκαταρκτική παρουσίαση εργασιών στην ολομέλεια τμήματος 
  • Διαμόρφωση κοινού φακέλου της ερευνητικής εργασίας (Φάκελος Ομαδικής Εργασίας, Προσωπικό Ημερολόγιο Μαθητή, Προσωπικός Φάκελος Μαθητή)
  • Συνοπτική παρουσίαση εργασίας σε ειδική ημερίδα στα ελληνικά/ή και στα αγγλικά
  • Αξιολόγηση ομαδικής εργασίας και ατομικής συμβολής μελών. (Παρουσίαση 2 ωρών βάση νόμου, αξιολόγηση αλλά και εκπαίδευση μαθητή)

 Αναμενόμενα αποτελέσματα είναι η υλοποίηση των στόχων που τέθηκαν. Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του project έγιναν αρκετές Γενικές Συνελεύσεις προκειμένου να λυθούν προβλήματα όπως η πρωινή καθυστέρηση για την εκτέλεση των πρωινών παραγγελιών και η ανάθεση καταλληλότερων ρόλων σε διάφορους μαθητές, γεγονότα που είχαν προβλεφθεί. Κάθε ομάδα ετοιμάζει μια έκθεση με το τι έχει πετύχει, καθώς και τι έχει προγραμματίσει να κάνει. Με αυτόν τον τρόπο διορθώνονται όποια λάθη προκύπτουν και εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνέχιση της εργασίας. Έτσι επιτυγχάνεται ανατροφοδότηση όλης της ομάδας και προετοιμάζονται τα επόμενα βήματα. 

Ενδεικτική Διεπιστημονική/διαθεματική προσέγγιση του project:

  • Αρχές Λογιστικής: Ασκούν δραστηριότητες αγοράς και πώλησης με έκδοση και καταγραφή παραστατικών
  • Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων: Λειτουργία επιχείρησης, περιβάλλον επιχείρησης, οργάνωση, διοικητικές λειτουργίες
  • Επιχειρηματικότητα και Ανάπτυξη: άσκηση marketing, management, διόρθωση αποκλίσεων
  • Εργασίες Σύγχρονου Γραφείου: Αρμοδιότητες υπαλλήλου
  • Αρχές Οικονομικής Θεωρίας: Παραγωγή προϊόντων, προσφορά, ζήτηση, προσδιορισμός τιμής
  • Πληροφορική: Αξιοποιούν λογιστικά προγράμματα, συντάσσουν καταστάσεις
  • Μαθηματικά: Συγκέντρωση στοιχείων, απονομή μισθών βάση ποσοστού, εξαγωγή οικονομικού αποτελέσματος (κέρδος/ζημία)

Χρήση Η.Υ. και γενικά ψηφιακών μέσων για το διδακτικό σενάριο      

Οι πέντε (5) φάσεις υλοποίησης του Project

Φάση 1: Εισαγωγή στη Λογιστική και στις επιχειρήσεις

(χώρος διεξαγωγής: σχολική αίθουσα, ελάχιστος χρόνος 20 ώρες)

Στην σχολική αίθουσα γίνεται αναφορά για την αξία των επιχειρήσεων στο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας και πιο συγκεκριμένα της ατομικής επιχείρησης. Ρωτούνται οι μαθητές αν έχουν εργαστεί ή εργάζονται σε κάποιου είδους ατομική επιχείρηση ή διαχειρίζονται κάποια οι γονείς τους. Γίνεται συζήτηση πάνω στις προσωπικές τους εμπειρίες, έτσι η συζήτηση προτείνεται να γίνει σε κυκλικό σχηματισμό και γενικότερα να υπάρξει μια αναδιαμόρφωση στην αίθουσα ή ακόμη και αλλαγή του χώρου. Ακολουθούν προτάσεις για τον τύπο της δικής τους επιχείρησης και αναφέρονται οι λόγοι που κάποια ιδέα θα έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει ή όχι. Τον λόγο αναλαμβάνουν οι μαθητές όπου με καταιγισμό ιδεών αναφέρουν τα είδη που θα μπορούσαν να κατασκευάσουν και να πωλήσουν στην επιχείρησή τους. Αναφέρονται οι λογιστικές διαδικασίες ίδρυσης, οι τύποι των επιχειρήσεων, τα λογιστικά βιβλία, οι ασφαλιστικές διαδικασίες, τα έξοδα, τα έσοδα. Για οτιδήποτε γίνεται αναζήτηση στα σχολικά εγχειρίδια ή το διαδίκτυο, σε παροντικό χρόνο. Αναφέρεται συνοπτικά ο τρόπος που λειτουργεί το λογιστικό κύκλωμα, το ελληνικό λογιστικό σχέδιο, οι διάφορες δημόσιες υπηρεσίες που έχουν σχέση με την επιχείρησή μας. Έπειτα γίνεται εισαγωγή στην Εθνική Ονοματολογία Οικονομικών Δραστηριοτήτων για εύρεση του κωδικού της επιχείρησης που πρόκειται να ανοίξουν προκειμένου να γίνει η εισαγωγή στο project. Τονίζεται ότι το σημαντικότερο είναι ο από πριν σχεδιασμός του εκπαιδευτικού προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του εγχειρήματος και να συμβάλει στη διατήρηση του ενδιαφέροντος του μαθητή. Ο εκπαιδευτικός καλείται να διαμορφώσει ένα περιβάλλον όπου το ομαδικό πνεύμα συνεργασίας θα άρχει. Προτείνεται η συνεργασία του με άλλους εκπαιδευτικούς.

Η εκκίνηση γίνεται με ασκήσεις που άπτονται της πραγματικότητας. Παρουσιάζονται τα βήματα έναρξης της επιχείρησης, το καταστατικό, οι αρχές λογιστικής, οι λογαριασμοί, ο ισολογισμός, οι αρχές διοίκησης επιχειρήσεων.

Για όλα τα παραπάνω αξιοποιείται έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό του εκπαιδευτικού καθώς και Φύλλα Εργασίας που θα έχουν κατασκευαστεί ειδικά για την πρώτη αυτή φάση. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο ιστότοπος του εκπαιδευτικού μέσω της πλατφόρμας του Πανελληνίου Σχολικού Δικτύου ή η ηλεκτρονική πλατφόρμα των μαθημάτων του. Προτείνονται εργαλεία όπως Moodle, hot potatoes, sch.gr.

Οι ασκήσεις μπορούν να είναι αντιστοίχισης, σωστού – λάθους, συμπλήρωσης κενών, πολλαπλών επιλογών, σε ένα διαδραστικό και καλαίσθητο περιβάλλον.

Φάση 2: Business plan, προμήθεια, κοστολόγηση, εργατικά

(χώρος διεξαγωγής: σχολική αίθουσα, ελάχιστος χρόνος: 20 ώρες)

Αφού γνωρίσουν πως λειτουργεί μια ατομική επιχείρηση, συντάσσεται το επιχειρηματικό σχέδιο (Business Plan) της επιχείρησης και ορίζεται το Καταστατικό της. Η εκκίνηση γίνεται με ασκήσεις που άπτονται της πραγματικότητας. Έχουν προετοιμαστεί τα κατάλληλα Φύλλα Εργασίας και έχει γίνει μάθημα σε αίθουσα υπολογιστών για την ανεύρεση των απαιτούμενων πληροφοριών. Παρουσιάζονται τα βήματα σύνταξης του επιχειρηματικού σχεδίου, γίνεται SWOT analysis για τα δυνατά σημεία, τις αδυναμίες, τις ευκαιρίες και απειλές του εγχειρήματος (Strength, Weaknesses, Opportunities, Threats). Οι μαθητές γνωρίζουν ότι οι ατομικές επιχειρήσεις δεν συντάσσουν καταστατικό αλλά αυτό αποτελεί σημείο αναφοράς για τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο Κράτος και στους εργαζομένους τις επιχείρησης. Επίσης, συναποφασίζονται οι Ρόλοι, συντάσσεται το Έγγραφο Βαρδιών, ενημερώνεται το Βιβλίο Παγίων με τα είδη που διατίθεται κάθε μαθητής να παραχωρήσει στην επιχείρηση, ενημερώνεται το Βιβλίο Εμπορευμάτων ώστε να γνωρίζουν όλοι τις α’ ύλες που υπάρχουν στην αποθήκη, γίνεται η κοστολόγηση των εμπορευμάτων σε ειδικό έντυπο με τις απαιτούμενες διαδικασίες εύρεσης κόστους των ειδών και ορίζεται το ποσοστό κέρδους. 

Ο εκπαιδευτικός αφού έχει συζητήσει και ενημερώσει από πριν τον διευθυντή της σχολικής μονάδας (όπου παίρνει και την κατάλληλη άδεια), τους εκπαιδευτικούς και τον νόμιμο κυλικειάρχη, αναζητά με ορισμένους μαθητές κατάλληλο χώρο καθώς και έπιπλα και λοιπό εξοπλισμό.

Δημιουργείται ομάδα στο Facebook όπου οι μαθητές συζητούν μόνο για το project, ανταλλάσσουν ιδέες, εμπειρίες, γνώμες, πληροφορίες. Ενημερώνουν τους τυχόν απόντες και αναλαμβάνουν ενεργητικό ρόλο. Συντάσσουν την διαφημιστική τους καμπάνια (ηλεκτρονική και μη) και προετοιμάζονται για την έναρξη. 

Για την κατάρτιση του Επιχειρηματικού Σχεδίου παρακολουθούν εκπαιδευτικά βίντεο στο διαδίκτυο και μελετώνται έτοιμα σχέδια πετυχημένων επιχειρήσεων. Συμπληρώνονται τα Φύλλα Εργασίας του εκπαιδευτικού και δημιουργούνται τα απαραίτητα λογιστικά βιβλία και έντυπα από τους μαθητές με την επίβλεψη του εκπαιδευτικού. Μπορεί να γίνει αναζήτηση για εύρεση ταμειακής μηχανής και εκμάθηση αυτής από εξωτερική εταιρεία. Διαφορετικά ακολουθείται η έκδοση λιανικών αποδείξεων από χειρόγραφο μπλοκ.

Φάση 3: Λειτουργία, διορθώσεις

(χώρος διεξαγωγής: έδρα επιχείρησης, ελάχιστος χρόνος: προτείνεται η λειτουργία του κυλικείου σε όλα τα διαλείμματα, όλες τις μέρες, για τουλάχιστον ένα μήνα)

Οι μαθητές λειτουργούν το κυλικείο. Το αρχικό κεφάλαιο δίνεται από τον εκπαιδευτικό και του επιστρέφεται στη λύση της επιχείρησης, με την εκκαθάριση. Κεφάλαιο μπορεί να βρεθεί και από τους μαθητές-μετόχους ή άλλους σχολικούς πόρους. Συντάσσουν το Φύλλο Βάρδιας ώστε να γνωρίζουν όλοι τη θέση και τις αρμοδιότητές τους. Κατασκευάζουν τα προϊόντα και τα πωλούν. Εκδίδουν χειρόγραφα τα παραστατικά. Τηρούν Βιβλίο Ταμείου, Βιβλίο Αποθήκης, Βιβλίο Εσόδων και Εξόδων. Ενημερώνεται το Βιβλίο Εμπορευμάτων για να γνωρίζουν πότε να ανανεώσουν τις α’ ύλες τους. Προμηθεύονται εκτός σχολείου τα προϊόντα και τις πρώτες ύλες. Πλέον, ελέγχουν τιμές, αναζητούν συμφέροντες προμηθευτές, αναζητούν πόρους, συγκρίνουν, φυλάσσουν αποδείξεις, τις μελετούν. Συγκεντρώνονται θέματα για την Γενική Συνέλευση και το Διοικητικό Συμβούλιο. Η εμπορική, επιχειρηματική και πελατειακή καθημερινότητα γίνεται πεδίο μελέτης.

Ο εκπαιδευτικός παροτρύνει, ενθαρρύνει, διορθώνει, συμμετέχει αρχικά και υποστηρίζει στην συνέχεια ώσπου ο ρόλος του να μεταβεί σε καθαρά ρόλο επίβλεψης. Αναλαμβάνει επίσης τον ρόλο του Κράτους (απόδοση ΦΠΑ) ή της Υγειονομικής Υπηρεσίας (επίδοση ποινών) ή του ΣΔΟΕ (ελέγχου περί Λογιστικών Βιβλίων) ή άλλων Δημόσιων Υπηρεσιών (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, Επιμελητήρια). Περί ποινών προτείνονται η χρηματική ποινή ή παύση λειτουργίας της επιχείρησης για ορισμένο διάστημα (μιας ή δύο συνεχόμενων ημερών). 

Συγκεντρώνονται φωτογραφίες και βίντεο από τα πρώτα στάδια οργάνωσης του κυλικείου (καθαρισμός χώρου, τοποθέτηση προϊόντων), κατά την διαδικασία λειτουργίας του, έως το κλείσιμο της επιχείρησης για την παρουσίαση του Project.

Φάση 4: Ανάπτυξη επιχείρησης

(χώρος διεξαγωγής: σχολική αίθουσα, χρόνος 20ώρες)

Ομάδα μαθητών μελετά το αρχείο των Συγκεντρωτικών λογιστικών βιβλίων, εντοπίζει τα προϊόντα που έχουν μεγάλη ή μικρή κατανάλωση και αναπροσαρμόζει τιμές ή δημιουργεί νέα προϊόντα ή αφαιρεί τα μη κερδοφόρα. Αναζητά τις καινοτομίες εκείνες που θα ανεβάσουν τον τζίρο της. Διαφημίζεται στην σχολική εφημερίδα. Μοιράζει δωρεάν δείγματα προϊόντων στα διαλείμματα για προσέλκυση νέων πελατών. Γενικά γίνεται χρήση των γνώσεων που έχουν αποκτηθεί από τις προηγούμενες φάσεις αλλά και από τις εκπαιδευτικές ενότητες.

Πραγματοποιούνται Διοικητικά Συμβούλια και Γενικές Συνελεύσεις προκειμένου να μελετηθούν θέματα όπως απολύσεις και προσλήψεις προσωπικού, ποινές, λειτουργικά προβλήματα, μισθοδοσία. Ειδικά στο κομμάτι της μισθοδοσίας γίνεται ιδιαίτερη μνεία και παρουσίαση, επιβραβεύονται οι καλές πρακτικές και τονίζεται το στοιχείο της εργατικότητας, προθυμίας, ζήλου, αφοσίωσης.

Φάση 5: Λύση επιχείρησης, απολογισμός έργου

(χώρος διεξαγωγής: σχολική αίθουσα, χρόνος 40 ώρες)

Στο τελευταίο στάδιο του Project ξεπουλιούνται τυχόν μένοντα εμπορεύματα, επιστρέφονται τα πάγια στοιχεία και το αρχικό κεφάλαιο στους μετόχους και λύεται η επιχείρηση και οι παντός τύπου επιχειρηματικές σχέσεις.

Γίνεται ανατροφοδότηση για το όλο εγχείρημα. Ο λόγος ανήκει στους μαθητές και τέλος ο εκπαιδευτικός καταθέτει τις δικές του εμπειρίες και σχόλια. Οι μαθητές διερωτούνται τι θα μπορούσε να γίνει καλύτερα και με ποιό τρόπο. 

Ακολουθεί κατασκευή της παρουσίασης του Project στη σχολική κοινότητα.

Εικόνα 1: Δημιουργία παρουσίασης project

Εξετάζονται εκ νέου και μελετώνται τα σχολικά εγχειρίδια που άπτονται των φύσεων του project και καλύπτεται τυχόν ύλη που δεν διεκπεραιώθηκε στο πλαίσιο άσκησης των δραστηριοτήτων.

Αναπαραστάσεις των μαθητών/πρόβλεψη δυσκολιών στο διδακτικό σενάριο 

Ο εκπαιδευτικός ακολουθεί την προσέγγιση της φθίνουσας καθοδήγησης, με την οποία διδάσκει, παρωθεί και εμψυχώνει. Μπορεί να βρίσκεται μέσα στο κυλικείο ή σε έξω από αυτόν χώρο. Μπορεί να απομονώσει κάποιον μαθητή προκειμένου να του παρέχει εξατομικευμένη συμβουλευτική στήριξη στο έργο που έχει κάθε φορά ή να καλέσει Διοικητικό Συμβούλιο ή Γενική Συνέλευση. Αποτελεί την βοηθητική δύναμη και σκοπός του είναι να φτάσει τους μαθητές στο σημείο όπου θα εργάζονται μόνοι τους και θα λαμβάνουν οι ίδιοι τις αποφάσεις για την λειτουργία του κυλικείου.

Διδακτικό συμβόλαιο    

Αναφέρεται στο καταστατικό της εταιρείας ότι η έναρξη της ατομικής επιχείρησης έχει αρχή, μέση και τέλος, χρονική διάρκεια και συγκεκριμένο σκοπό. Για οτιδήποτε θα καλείται Διοικητικό Συμβούλιο για την συνέχιση ή παύση της ερευνητικής διαδικασίας.

Υποκείμενη θεωρία μάθησης    

Συγκεκριμένα, στην ερευνητική εργασία τέθηκαν οι παρακάτω στόχοι:

Επίπεδο γνώσεων

  • Να κατανοήσουν την Λογιστική και την Διοίκηση Επιχειρήσεων
  • Να ορίσουν το marketing, management, business plan
  • Να εκτελούν λογιστικές εγγραφές
  • Να περιγράψουν την κλίμακα ιεραρχίας μιας εμπορικής επιχείρησης
  • Να γνωρίσουν το λογιστικό κύκλωμα έκδοσης αποδείξεων και απόδοσης ΦΠΑ

Επίπεδο ικανοτήτων

  • Να αναζητούν το μέγιστο κέρδος με το χαμηλότερο κόστος
  • Να συντονίζουν τις κινήσεις τους και να προγραμματίζουν τον χρόνο τους
  • Να οργανώνουν μια παρουσίαση στο σχολείο τους
  • Να συντάσσουν κείμενα και να λαμβάνουν μέρος σε μια Γενική Συνέλευση ή ένα Διοικητικό Συμβούλιο

Επίπεδο στάσεων

  • Να συνεργαστούν για το καλύτερο αποτέλεσμα
  • Να επιδιώκουν την κατάκτηση ανώτερων εργασιακών θέσεων και στόχων

 Διδακτικές τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν

  • Καταιγισμός ιδεών
  • Χάρτης εννοιών 
  • Μελέτη περίπτωσης
  • Παιχνίδι ρόλων

Οργάνωση της τάξης – εφικτότητα σχεδίασης 

Τα στοιχεία περιλαμβανόνται στην εφαρμογή των πέντε (5) φάσεων υλοποίησης.

Αξιολόγηση       

Αναφορικά για την αξιολόγηση, ως βάση εκκίνησης για τον μαθητή είναι ο βαθμός της ομάδας. Για τον κάθε μαθητή όμως δεν πρέπει να αποκλίνει πολύ (+-3 μονάδες από βαθμό ομάδας).

Σημεία ΑξιολόγησηςΣυντελεστήςΒαθμός ΟμάδαςΓινόμενο
Διαδικασία έρευνας30%175,1
Περιεχόμενο ερευνητικής έκθεσης30%154,5
Γλώσσα και δομή ερευνητικής έκθεσης20%153,0
Δημόσια παρουσίαση ερευνητικής εργασίας20%102,0
(άρα βαθμός εκκίνησης βαθμολόγησης μαθητή)  14,6

Ο εκπαιδευτικός συντάσσει έντυπο Αυτοαξιολόγησης για τον κάθε μαθητή (περιλαμβάνει συγκρούσεις, συμμετοχή, βοήθεια, ομαδικό πνεύμα, κλίμα) καθώς και έντυπο Ετεροαξιολόγησης. Μπορεί να βρεθεί με τους μαθητές (σε ώρα εντός ή εκτός σχολείου) σε παρόμοια επιχείρηση (μελέτη πεδίου) και να παρατηρήσουν “το πώς και το γιατί” των άλλων επιχειρήσεων και να αποκτήσουν έτσι το know-how. Οι μαθητές παρατηρούν τον τρόπο εξυπηρέτησης, την έκδοση αποδείξεων, την παραγωγή των προϊόντων, την άσκηση επιχειρηματικότητας. 

Φύλλα εργασίας             

Εικόνα 2: Βιβλίο Εσόδων – Εξόδων

Εικόνα 2: Έγγραφο Γενικής Συνέλευσης

Εικόνα 3: Συγκεντρωτικό Λογιστικό Βιβλίο

Προτάσεις για περαιτέρω δραστηριότητες – προτεινόμενες εργασίες   

Η παρούσα ερευνητική διαδικασία θα μπορούσε να διαρκέσει για όλη τη σχολική χρονιά.

Συμπεράσματα

Στην παρούσα εργασία παρουσιάστηκε μια διδακτική πρόταση αξιοποίησης του ΑΙΑ ως μια επαναληπτική δραστηριότητα στον αντικειμενοστραφή προγραμματισμό. Η σημαντικότερη παρατήρησή μας ως διδάσκοντες είναι ότι οι μαθητές βρήκαν το περιβάλλον εργασίας του ΑΙΑ πολύ ενδιαφέρον. Η άμεση οπτική ανατροφοδότηση που παρείχε το ΑΙΑ στην κινητή τους συσκευή ή στον προσομοιωτή ήταν το πρώτο στοιχείο που έκανε θετική εντύπωση στους μαθητές κορυφώνοντας την αισθητηριακή περιέργεια και το ενδιαφέρον τους. Σημαντικά πλεονεκτήματα του AI φάνηκαν να είναι: η ευχρηστία του (ίσως το βασικότερο όλων), το ευχάριστο και παιγνιώδες περιβάλλον, η οπτικοποίηση των δομών και των εντολών, αλλά και η άμεση μεταγλώττιση και εκτέλεση των προγραμμάτων. Το σχήμα των πλακιδίων σε μορφή πάζλ, ο χρωματικός διαχωρισμός τους και η ευκολία στη σύνταξη, με κύριο χαρακτηριστικό το γεγονός ότι δεν ήταν δυνατόν να γίνουν συντακτικά λάθη, (δίχως ωστόσο να αποκλείονται τα λογικά) επέτρεψαν στους μαθητές να τοποθετήσουν ταχύτατα τις εντολές στη σωστή σειρά. Ο χρόνος που διέθεσαν ήταν πιο παραγωγικός όσον αφορά στην επικέντρωση της προσοχής τους στη μαθησιακή διαδικασία σε σχέση με ένα συμβατικό περιβάλλον, όπου θα υπήρχε σπατάλη χρόνου με προβλήματα σύνταξης και μεταγλώττισης. Έτσι, μπορούσαν να εστιάσουν περισσότερο στη μάθηση της διαδικαστικής γνώσης των διαφόρων δομών, παρά στη δηλωτική γνώση της σύνταξής τους. Ως αποτέλεσμα, οι μαθητές κατάφεραν να χρησιμοποιήσουν στα έργα που υλοποίησαν όλες τις προγραμματιστικές έννοιες που διδάχθησαν. Το κίνητρο των μαθητών για επιτυχή ολοκλήρωση των παραδειγμάτων έδειξε σημαντικά ενισχυμένο, όταν χρησιμοποιήθηκε το ΑΙΑ, όπως επίσης και η μεταξύ τους συνεργασία. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι μαθητές έδειξαν να επιζητούν όχι μόνο τη σωστή διεκπεραίωση των δραστηριοτήτων, αλλά και την «εξερεύνηση» του περιβάλλοντος, δοκιμάζοντας ακόμα και να τροποποιήσουν τα παραδείγματα, στο πλαίσιο του πειραματισμού τους με το ΑΙΑ. Το κλίμα που επικράτησε στην τάξη ήταν κατάλληλο για ενεργή και συνεργατική μάθηση.

Αναφορές

Dewey, J. (1938). Experience and Education. Νέα Υόρκη: Collier Books.

Griffin, C. (1987). Adult Education and Social Policy. Λονδίνο: Croom Helm.

Rogers, A. (2002).Η Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Rogers, A. (1996). Teaching Adults. Φιλαδέλφεια: Open University Press.

Αρχοντάκη, Ζ. & Φιλίππου, Δ. (2003). 205 Βιωµατικές ασκήσεις για εµψύχωση ομάδων, ψυχοθεραπείας, κοινωνικής εργασίας, εκπαίδευσης. Αθήνα: Καστανιώτη.

Βαλάκας, Ι. (2006). Εκπαιδευτικά Μέσα και Εκπαιδευτικός Χώρος, Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών. Τόμος ΙΙI, Αθήνα: ΕΚΕΠΙΣ.

Μπουραντάς Ε. (2015). Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Αθήνα: Μπένου Ναούμ Χ. (1994). Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Λογιστική. Αθήνα: Μαυρομάτης

Πολέμη – Τοδούλου Μ. (2005). Η αξιοποίηση της ομάδας στην εκπαίδευση Ενηλίκων. ΕΑΠ, Πάτρα

Τσικολάτας Α. (2015) Μικροδιδασκαλία – Σπόνδυλος. Αθήνα

Ερευνητικό Πρόγραμμα: Υποστήριξη Ανάπτυξης Δεξιοτήτων και Πιστοποίησης Ανθρώπινου Δυναμικού Δια Βίου Μάθησης. «Εκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλικών».

ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΙΚΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Επιμορφούμενος: Τσικολάτας Αλέξανδρος

Αθήνα, Ιούνιος 2015

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΙΚΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Στην εργασία αυτή καλείστε να σχεδιάσετε μια 20λεπτη Μικροδιδασκαλία, η οποία υλοποιείται σε οργανισμό εκπαίδευσης ενηλίκων. Η Μικροδιδασκαλία αυτή ασφαλώς εντάσσεται  σε μια ευρύτερη Διδακτική Ενότητα (ορισμένων ωρών), η οποία με τη σειρά της εντάσσεται σε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης ενηλίκων με συγκεκριμένη συνολική διάρκεια.

Παρακαλούμε, απαντήσετε πρώτα στις παρακάτω ερωτήσεις, που δίνουν πληροφορίες για το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η Μικροδιδασκαλία σας.

  1. Τύπος οργανισμού στον οποίο υλοποιείται η Διδακτική Ενότητα, τίτλος προγράμματος και συνολική του διάρκεια σε διδακτικές ώρες.

Η Μικροδιδασκαλία λαμβάνει χώρα στην «Ελληνική Εταιρεία Διοίκησης Επιχειρήσεων» (ε.ε.δ.ε) υπεύθυνη για τη διοργάνωση προγραμμάτων, όπου κάποια από αυτά είναι τα προγράμματα συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης.

Ο τίτλος του προγράμματος είναι «Ενδοεπιχειρησιακή Ανάπτυξη Στελεχών» και σκοπεύει στην ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος συνεργασίας και επίλυσης προβλημάτων ή διεκπεραίωσης εργασιών.

Η συνολική διάρκεια του προγράμματος είναι 25 διδακτικές ώρες (45΄).

  • Σε ποιους απευθύνεται αυτό το πρόγραμμα; (συνοπτική περιγραφή των χαρακτηριστικών του πληθυσμού – στόχου).

Το πρόγραμμα απευθύνεται στα στελέχη συγκεκριμένης κάθε φορά εταιρείας ή επιχείρησης. Η επιχείρηση πρέπει να απασχολεί από 5 και πλέον άτομα. Η επιχείρηση μπορεί να ανήκει σε οποιαδήποτε κλάση παραγωγής (πρωτογενή, δευτερογενή, τριτογενή). Το υπαλληλικό προσωπικό μπορεί να ανήκει στο ίδιο ή σε διαφορετικά τμήματα. Να είναι υψηλόβαθμοι και μη ή οποιασδήποτε μορφωτικής κατάστασης, φύλου, ηλικίας ή άλλων δημογραφικών χαρακτηριστικών.

  • Ποιος είναι ο τίτλος της δικής σας Διδακτικής Ενότητας μέσα σε αυτό το πρόγραμμα και πόσες ώρες διαρκεί συνολικά;

Ο τίτλος της επιλεγόμενης ενότητας είναι «Teamwork» (ομαδική συνεργασία) και έχει διάρκεια 3 ώρες και πραγματοποιείται την ίδια μέρα.

  • Ποιες πληροφορίες θα αξιοποιήσετε και πώς θα τις επεξεργαστείτε προκειμένου να σχεδιάσετε το περιεχόμενο αυτής της Διδακτικής Ενότητας;  Με ποιους θα συνεργαστείτε για αυτό το σκοπό; (100-200 λέξεις)

Πριν την συνάντηση, θα γίνει έρευνα μέσω των βιογραφικών των υποψηφίων για να διαπιστωθεί το επιμορφωτικό υπόβαθρό τους και η παροντική θέση που κατέχουν στο τμήμα καθώς και σε ποια επιχείρηση ανήκουν.

Παράλληλα θα τους έχει αποσταλεί σε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ειδικά σχεδιασμένο ερωτηματολόγιο, όπου από τις απαντήσεις θα προκύπτει κατά πόσο έχουν την τάση σαν προσωπικότητες να συνεργάζονται προκειμένου να επιτευχθεί κάποιος στόχος και κατά πόσο είναι ατομικοί χαρακτήρες.

Τέλος θα διερευνηθεί ο βαθμός συνεργασίας ή που ήδη έχουν μεταξύ τους όσοι εργάζονται στην ίδια εταιρεία και για το σκοπό αυτό θα υπάρξει επικοινωνία με τον προϊστάμενό τους. Επίσης από την ίδια πηγή θα αναζητηθούν τα άτομα που δεν έχουν την τάση να συνεργάζονται ή οι δυικές ομάδες στις οποίες υπάρχει αδυναμία ικανοποιητικής συνεργασίας.

  • Ποιοι είναι οι στόχοι αυτής της Διδακτικής Ενότητας (σε επίπεδο γνώσεων -δεξιοτήτων -στάσεων); (100-150 λέξεις)

Σε επίπεδο γνώσεων:

Οι επιμορφούμενοι θα είναι σε θέση να γνωρίζουν τις αρχές τις καλής συνεργασίας, των αιτιών ρήξης αυτής καθώς και τρόπους δημιουργίας καλού εργασιακού περιβάλλοντος και αντιμετώπισης των εργασιακών συγκρούσεων.

Σε επίπεδο δεξιοτήτων:

      Οι επιμορφούμενοι θα είναι σε θέση να αναπτύξουν ικανότητες για την ανάπτυξη υγιούς σχέσεων στον εργασιακό χώρο και στην αυτοβελτίωση.

Σε επίπεδο στάσεων:

Οι επιμορφούμενοι αναμένεται να αναπτύξουν μια πιο συνεργατική στάση μέσα στον εργασιακό χώρο. Προσδοκάται η ανάπτυξη της ευαισθησίας για τις ανάγκες και τα συναισθήματα του άλλου. Η ανάπτυξη της αυτογνωσίας, του αυτοσεβασμού και της εμπιστοσύνης στον εαυτό.

  • Ποια είναι τα βασικά θέματα (υποενότητες) αυτής της Διδακτικής Ενότητας;
Θέματα (υποενότητες)Διδακτικές ώρες (κατά προσέγγιση)
1. Εργατικό Δίκαιο5
2.Προφορική και Γραπτή Επικοινωνία2
3.Θέματα συμπεριφοράς προσωπικού2
4.Διαχείριση Συγκρούσεων3
5.Διοίκηση Ανθρώπινου Προσωπικού2
6.Teamworking3
7.Νέα Επιχειρηματική Δομή3

(μπορείτε να συνεχίσετε, εάν χρειάζεται)

  • Η 20λεπτη Μικροδιδασκαλία σας σε ποια από τις παραπάνω υποενότητες (της ερώτησης 6) εντάσσεται;

Η 20λεπτη Μικροδιδασκαλία εντάσσεται στην έκτη (6η) υποενότητα με τίτλο TeamWorking.

  • Περιγράψτε σύντομα το περιεχόμενο και τις εκπαιδευτικές τεχνικές που χαρακτηρίζουν τη διδακτική ώρα (45΄) που προηγείται της Μικροδιδασκαλίας σας εφόσον εκπαιδευτής/τρια σε αυτήν ήσασταν πάλι εσείς (στην περίπτωση που αυτή είναι η πρώτη ενότητα του προγράμματος δεν χρειάζεται να απαντήσετε).

Στην προηγούμενη ενότητα έγινε αναφορά στο τμήμα διοίκησης προσωπικού, αρμόδιο για την στελέχωση των τμημάτων μιας επιχείρησης. Αναφέρθηκαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που μελετά μια επιχείρηση προτού προβεί σε πρόσληψη. Έγινε παιχνίδι ρόλων και παρουσιάστηκαν βίντεο προσομοίωσης. 

  • Περιγράψτε σύντομα το περιεχόμενο και τις εκπαιδευτικές τεχνικές που ακολουθούν στα 25 λεπτά που έπονται της Μικροδιδασκαλίας σας, μέχρι να ολοκληρωθεί η 45λεπτη διδακτική ώρα στην οποία αυτή εντάσσεται.

Ακολουθεί συζήτηση για τους λόγους που δεν έφτασαν όλοι στο τέρμα της διαδικασίας ή που δεν πέτυχαν τους επιθυμητούς στόχους από τον εργοδότη. Γίνεται διάλογος μεταξύ των μελών της ομάδας με συντονιστή τον εκπαιδευτικό για τη διαδρομή που ακολουθήθηκε προκειμένου να ολοκληρωθεί το πρότζεκτ.  Ακολουθεί προετοιμασία για την επόμενη ενότητα.

Στη συνέχεια, απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις που αφορούν στον αναλυτικό σχεδιασμό της Μικροδιδασκαλίας, συμπληρώνοντας και τον πίνακα των υποενοτήτων που ακολουθεί.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΙΚΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Τίτλος  Μικροδιδασκαλίας: Teamworking

Εκπαιδευτικοί στόχοι Μικροδιδασκαλιας: Ανάπτυξη ομαδοσυνεργατικού πνεύματος

Γνώσεις: συνεργασία, καλό εργασιακό περιβάλλον

Δεξιότητες: διαχείριση συγκρούσεων, ανάπτυξη συνεργασίας

Στάσεις: συνεργασία, αυτογνωσία, σεβασμό

Θέματα (Υποενότητες) Μικροδιδασκαλίας 20΄

Θέματα (Υποενότητες)Διάρκεια κάθε θέματος (σε λεπτά)Εκπαιδευτικές Τεχνικές για κάθε θέμαΕκπαιδευτικά Μέσα για κάθε θέμα
1. αξία και οφέλη συνεργασίας – χωρισμός σε ομάδες2Καταιγισμός ιδεώνΜικρόφωνο
2. διατύπωση οδηγιών  2διάλεξηΛαπτοπ, προβολέας
3. γνωριμία υλικών-πόρων – 1 ερώτηση από κάθε ομάδα1Διάλεξη, διάλογοςΜακαρόνια, κλωστή, σελοτέιπ, ζαχαρωτό
4. εφαρμογή προτζεκτ  9Παιχνίδι ρόλων, καταιγισμός ιδεών, συζήτηση, διάλογοςΧρονόμετρο, μουσική, χαρτί, στυλό
5. συζήτηση – βίντεο  5συζήτησηΜέτρο, βραβείο, βίντεο
7.κλείσιμο – προετοιμασία για την επόμενη ενότητα  1συζήτησηΛάπτοπ, διαφάνεια

Σε αυτό το πρότζεκτ οι επιμορφούμενοι καλούνται να φτιάξουν με τα δομικά υλικά που τους δίνονται έναν πύργο. Η ομάδα με τον πιο ψηλό πύργο κερδίζει. Τους αναφέρεται ότι υπάρχει βραβείο το οποίο δεν τους γνωστοποιείται άμεσα. Τους δίνονται οι οδηγίες και η κάθε ομάδα έχει το δικαίωμα μιας ερώτησης για κατανόηση. Μετά την εκτέλεση του πρότζεκτ γίνεται συζήτηση αναφορικά με την διανομή των ρόλων μέσα στην ομάδα, την ποιότητα συνεργασίας, εάν προέκυψε ηγέτης, πως θα μπορούσε να γίνει καλύτερα, ποια τα αρνητικά της συνεργασίας.

  • Γιατί επιλέξατε τις συγκεκριμένες εκπαιδευτικές τεχνικές για κάθε θέμα;
Εκπαιδευτικές Τεχνικές για κάθε θέμα
Καταιγισμός ιδεών
διάλεξη
Διάλεξη, διάλογος
Παιχνίδι ρόλων, καταιγισμός ιδεών, συζήτηση, διάλογος
συζήτηση
συζήτηση

 Ένας στόχος της επιλογής των συγκεκριμένων τεχνικών ήταν οι εκπαιδευόμενοι να εμπλακούν σε μια ενεργητική-συμμετοχική δραστηριότητα χωρίς όμως να νιώσουν «άβολα» ή αρνητικά προς τη διαδικασία. Οι ενεργητικές μέθοδοι στηρίζονται γενικά στην αρχή ότι συγκρατεί κανείς καλύτερα αυτό που μαθαίνει, συνδυάζοντας την πράξη με το λόγο (Courau S., 2000). Ένας άλλος στόχος ήταν ο κάθε εκπαιδευόμενος να αυτοπροσδιοριστεί σε σχέση με τα μέλη της ομάδας. Σε μια διαδικασία αυτοπροσδιορισμού, το άτομο έχει την τάση να θεωρεί τον εαυτό του ως ένα στοιχείο διαφοροποίησης και ως ένα κέντρο ομοιότητας (Blanchet A. και Trognon, 2002). Ένας τρίτος στόχος είναι, οι εκπαιδευόμενοι να μην αποπροσανατολιστούν στο νέο και άγνωστο περιβάλλον για να θεμελιωθεί ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης στην ομάδα. Τα άτομα όταν βρεθούν σε νέο περιβάλλον, δείχνουν γενικά την τάση να οριοθετούν το χώρο σε περιοχές του γνωστού και δεκτού και σε περιοχές του άγνωστου και απορριπτέου. (Salzberger-Wittenberg I., Henry G., Osborne E., 1996).

Από την αρχή λοιπόν, οι εκπαιδευόμενοι αντιμετωπίστηκαν ως μέλη μιας ομάδας που αλληλεπιδρούν. Σύμφωνα με τον Jaques D. (2001), η μελέτη της αλληλεπίδρασης μεταξύ των μελών της ομάδας, συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό στην κατανόηση της ομαδικής εργασίας. Η ανάλυση της αλληλεπίδρασης στηρίζεται στην αρχή ότι όλα όσα λέγονται ή συμβαίνουν στην ομάδα, συμπεριλαμβανομένων και των μη λεκτικών στοιχείων, υποκινούν την ομάδα να ασχοληθεί αρχικά με τις δομικές συνιστώσες της αλληλεπίδρασης και στη συνέχεια να εμπλακεί περισσότερο στη συναισθηματική πτυχή της διεργασίας. Οι εκπαιδευόμενοι πολύ συχνά διστάζουν να εμπλακούν σε μια συμμετοχική τεχνική, η οποία απαιτεί ανταλλαγή απόψεων και συναισθημάτων (Βαϊκούση Δ., κά, 1990). Τα μέλη μπορούν να υποβοηθηθούν σε πιο αυθεντική έκφραση του εαυτού μέσω μη λεκτικών σχημάτων. Εξάλλου, η ομαδική διεργασία ορίζεται τόσο από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μελών της ομάδας όσο και από τις ατομικές αντιδράσεις των μελών, στο τρέχον θέμα της ομάδας (Walter D., 2001).

  • Γιατί επιλέξατε τα συγκεκριμένα εκπαιδευτικά μέσα για κάθε θέμα;
Εκπαιδευτικά Μέσα για κάθε θέμα
Μικρόφωνο
Λαπτοπ, προβολέας
Μακαρόνια, κλωστή, σελοτέιπ, ζαχαρωτό
Χρονόμετρο, μουσική, χαρτί, στυλό
Μέτρο, βραβείο, βίντεο
Λάπτοπ, διαφάνεια

Προτείνεται γενικά ο εκπαιδευτής ενηλίκων να χρησιμοποιεί όσο γίνεται πιο μεγάλη ποικιλία εκπαιδευτικών μέσων (Jarvis P., 2004). 

Το μικρόφωνο αξιοποιήθηκε προκειμένου να γίνεται αντιληπτός από όλους. Το λάπτοπ και ο προβολέας ως οπτικό ενισχυτικό των λεγομένων του.

Τα μακαρόνια, η κλωστή και το σελοτέιπ αποτελούν τα δομικά υλικά του προτζεκτ ή αλλιώς τους πόρους που έχει στην διάθεσή της κάθε επιχείρηση. Το ζαχαρωτό αποτελεί την τελευταία προσθήκη κάθε πρότζεκτ που πολλές φορές μπορεί να αποτελέσει λόγο για ανασχεδιασμό.

Το χρονόμετρο θα φαίνεται στον πίνακα μέσω προβολέα προκειμένου να γίνεται σωστή διαχείριση χρόνου από τα μέλη, ένα φαινόμενο που είναι κρίσιμο για τις επιχειρήσεις αλλά και συχνά οι εργαζόμενοι έχουν την τάση να μη το τηρούν. Η μουσική θα μεταφέρει τους επιμορφούμενους σε ένα διαφορετικό περιβάλλον, που μπορεί να αρέσει αλλά και όχι. Με χαρτί και στυλό θα σημειώνει ο εκπαιδευτικός τις παρατηρήσεις του.

Το μέτρο αποτελεί την κοινή μονάδα μέτρησης μήκους. Εδώ θα αξιοποιηθεί για την αξιολόγηση του πρότζεκτ. Το βραβείο αποτελεί την αμοιβή ως μιας θετική έκβαση μιας επιθυμητής συμπεριφοράς από κάποια επιχείρηση. Θα ακολουθήσει βίντεο όπου θα παρουσιάζεται το ίδιο εγχείρημα και από διαφορετικές ομάδες.

Τέλος με κάποια διαφάνεια και το λάπτοπ θα γίνει το κλείσιμο αυτής της ενότητας και η προετοιμασία για την επόμενη.

Τσικολάτας Α. (2014) Μικροδιδασκαλία στη Συμβουλευτική Γονέων. Αθήνα

Εκπαίδευση Εκπαιδευτών για τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης

Υπεύθυνος: Καρέλης Δημήτριος

Επιμορφούμενος: Τσικολάτας Αλέξανδρος

Αθήνα, Μάρτιος 2014

Πίνακας περιεχομένων

Περιγραφή διδακτικής ενότητας 25 διδακτικών ωρών. 3

Αναλυτικός σχεδιασμός της Μικροδιδασκαλίας. 4

Η εξέλιξη της δραστηριότητας κατά φάση. 5

1η φάση της δραστηριότητας: 5

2η φάση της δραστηριότητας: 7

3η φάση της δραστηριότητας: 7

4η φάση της δραστηριότητας: 8

5η φάση της δραστηριότητας: 8

Γιατί επελέγησαν οι συγκεκριμένες εκπαιδευτικές τεχνικές σε κάθε φάση; 8

Γιατί επελέγησαν τα συγκεκριμένα εκπαιδευτικά μέσα σε κάθε φάση; 10

Συμπεράσματα. 10

Περιγραφή διδακτικής ενότητας 25 διδακτικών ωρών

Ο τίτλος του προγράμματος είναι «Συμβουλευτική Γονέων» και η συνολική διάρκεια του προγράμματος είναι 25 διδακτικές ώρες. Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε ενήλικες που είναι υποψήφιοι γονείς και σε γονείς που τα τέκνα τους έχουν ηλικία μέχρι 20 ετών. Οι γονείς αυτοί μπορεί να είναι οποιασδήποτε εθνικής προέλευσης, ηλικίας και μόρφωσης.

Οι στόχοι αυτής της Διδακτικής Ενότητας είναι:

α. Στο επίπεδο των γνώσεων:

Η πληροφόρηση των εκπαιδευομένων γονέων για τα στάδια εξέλιξης της οικογένειας (το νέο άτομο φεύγει από το σπίτι, το νέο ζευγάρι, οικογένεια με παιδιά, οικογένεια με εφήβους,  τα παιδιά φεύγουν από το σπίτι, η οικογένεια σε ώριμη ηλικία). Οι διαδικασίες μετάβασης από το ένα στάδιο ανάπτυξης στο επόμενο.  Η εκμάθηση εναλλακτικών τρόπων και μεθόδων για την αντιμετώπιση κρίσεων, την ανάπτυξη των ενδο-οικογενειακών σχέσεων και την επίλυση προβλημάτων.

β.  Στο επίπεδο των δεξιοτήτων:

Η ανάπτυξη των κοινωνικών διαπροσωπικών ικανοτήτων στην ανάπτυξη των ενδο-οικογενειακών σχέσεων και στην αντιμετώπιση των ενδο-οικογενειακών δυσκολιών.

γ.  Στο επίπεδο των στάσεων:

Η ενθάρρυνση να μπορεί το κάθε μέλος να αντιμετωπίζει όλα τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας με  ενδιαφέρον, με φροντίδα, με αμεσότητα. Η ανάπτυξη της ευαισθησίας για τις ανάγκες και τα συναισθήματα του άλλου. Η ανάπτυξη της αυτογνωσίας, του αυτοσεβασμού και της εμπιστοσύνης στον εαυτό.

Η προτεινόμενη μικροδιδασκαλία έχει χρονική διάρκεια 20 λεπτών και εντάσσεται σε υποενότητα του προγράμματος με τον τίτλο: Η εικόνα του «καλού» γονιού και του «καλού» παιδιού.

Αναλυτικός σχεδιασμός της Μικροδιδασκαλίας

α.      Ο τίτλος  της 20λεπτης Μικροδιδασκαλίας είναι:  Η εικόνα του «καλού» γονιού

β.      Οι εκπαιδευτικοί στόχοι της Μικροδιδασκαλίας είναι:

Στο επίπεδο των γνώσεων:  Οι  εκπαιδευόμενοι να γνωρίσουν ποια είναι η εικόνα του καλού γονιού σύμφωνα με την άποψη των υπολοίπων μελών της ομάδας

Στο επίπεδο των δεξιοτήτων: Οι  εκπαιδευόμενοι να υποβοηθηθούν και να ενθαρρυνθούν για να δηλώσουν στα άλλα μέλη της ομάδας στοιχεία του εαυτού τους (συγκεκριμένα να δηλώσουν την προσωπική τους θέση, στην κλίμακα της αυτοτοποθέτησης «καλού» και «κακού» γονιού)

Στο επίπεδο των στάσεων: Δίδεται η ευκαιρία στα μέλη της ομάδας, για στοχασμό της προσωπικής στάσης και για εσωτερική διεργασία για αλλαγή αυτής της στάσης ή για επιβεβαίωση αυτής της στάσης.

γ.      Η μικροδιασκαλία διακρίνεται στις παρακάτω πέντε υποενότητες (φάσεις):

ΘΕΜΑΤΑ (ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΕΣ)ΔΙΑΡΚΕΙΑ  ΘΕΜΑΤΟΣ (σε λεπτά)ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ  ΤΕΧΝΙΚΕΣΕΠΟΠΤΙΚΑ ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Καλός γονιός3παίξιμο ρόλων, καταιγισμός ιδεώνχαρτόνια και μαρκαδόροι
Κακός γονιός4παίξιμο ρόλων, καταιγισμός ιδεώνχαρτόνια και μαρκαδόροι
Αυτοτοποθέτηση4Μη λεκτική έκφραση στοιχείων του εαυτούχαρτόνια, μαρκαδόροι και κίνηση στο χώρο
Αιτιολόγηση αυτοτοποθέτησης4Συζήτηση σε ζευγάρια 
Παρατηρητές5Συζήτηση 

1η και 2η φάσεις: Η έκφραση της γενικής εικόνας για τον «καλό» γονιό, με διάρκεια 7 λεπτά. Οι τεχνικές που εφαρμόζονται είναι: παίξιμο ρόλων, καταιγισμός ιδεών, έκφραση και καταγραφή απόψεων στην ομάδα. Τα απαιτούμενα μέσα είναι: χαρτόνια και μαρκαδόροι.

3η φάση: Αυτοτοποθέτηση: πόσο «καλός» γονιός θεωρώ ότι  είμαι σήμερα; με διάρκεια 4 λεπτά Οι τεχνικές που εφαρμόζονται είναι: Μη λεκτική έκφραση στοιχείων του εαυτού. Τα απαιτούμενα μέσα είναι: χαρτόνια, μαρκαδόροι και κίνηση στο χώρο

4η φάση : Αιτιολόγηση της αυτοτοποθέτησης, με διάρκεια 4 λεπτά. Οι τεχνικές που εφαρμόζονται είναι: Συζήτηση σε ζευγάρια. Λεκτική έκφραση στοιχείων του εαυτού.

5η φάση: Παρατηρήσεις των δύο επιτροπών αξιολόγησης, με διάρκεια 5 λεπτά. Οι τεχνικές που εφαρμόζονται είναι: Συζήτηση και έκφραση των αποτελεσμάτων

 

Η εξέλιξη της δραστηριότητας κατά φάση

1η φάση της δραστηριότητας:

Ο συντονιστής μετράει πόσοι είναι οι παρόντες. Υπολογίζει ότι 16 άτομα θα είναι τα μέλη της κύριας ομάδας. Οι υπόλοιποι θα αποτελέσουν δύο επιτροπές αξιολόγησης: Την επιτροπή αξιολόγησης της λεκτικής επικοινωνίας και την επιτροπή αξιολόγησης της μη λεκτικής επικοινωνίας. Ζητάει λοιπόν τόσους εθελοντές ώστε να απομείνουν για την κύρια ομάδα 16 μέλη. Σχηματίζει με τους εθελοντές τις δύο επιτροπές αξιολόγησης. Στα μέλη των δύο επιτροπών αξιολόγησης δίνει τις παρακάτω οδηγίες: (οι οδηγίες δίδονται σε όλα τα μέλη όλων των ομάδων γραπτά)

Επιτροπή αξιολόγησης της μη λεκτικής επικοινωνίας:

«Θα παρακολουθείτε και θα καταγράφετε χωρίς να παρεμβαίνετε στη δραστηριότητα, όσα βλέπετε και όχι όσα ακούτε (δηλαδή θα μετέχετε σαν να έχετε τα αυτιά σας βουλωμένα).

Να είστε έτοιμοι στο τέλος της δραστηριότητας να απαντήσετε στα ερωτήματα :

1.   Κινητοποιήθηκαν όλα τα μέλη της ομάδας ή μήπως κάποια μέλη παρέμειναν αδρανή στη διάρκεια της δραστηριότητας ;

2.   Οι εκφράσεις του προσώπου, η κίνηση του σώματος και οι χειρονομίες των  μελών της ομάδας έδειχναν ότι μετέχουν από ευχαρίστηση ή μήπως έδειχναν ότι μετέχουν από υποχρέωση ;

3.  Κατά πόσον οι εκφράσεις του προσώπου, η κίνηση του σώματος και οι  χειρονομίες του συντονιστή υποβοηθούσαν τη διαδικασία;

Επιτροπή αξιολόγησης της λεκτικής επικοινωνίας  των μελών της ομάδας:

Θα παρακολουθείτε και θα καταγράφετε χωρίς να παρεμβαίνετε στη δραστηριότητα όλα όσα ακούτε και όχι όσα βλέπετε (δηλαδή θα μετέχετε σαν να έχετε τα μάτια σας κλειστά).

Να είστε έτοιμοι στο τέλος της δραστηριότητας να απαντήσετε στα ερωτήματα :

1.   Κατά πόσο οι ήχοι, οι φωνές και οι ομιλίες ταίριαζαν στη δραστηριότητα;

2.   Υπήρξαν παύσεις στη διάρκεια της δραστηριότητας;  Αν ναι, τότε οι παύσεις αυτές ήταν προϊόν αμηχανίας και αρνητικότητας ή ήταν ενταγμένες στη δραστηριότητα ;

3.  Κατά πόσον η φωνή του συντονιστή είχε χαρακτηριστικά (ένταση, ύψος, διάρκεια κλπ) που υποβοηθούσαν τη διαδικασία;

Τα μέλη της κύριας ομάδας αποκτούν ρόλους γονέα:

Ο συντονιστής εξηγεί στα μέλη της κύριας ομάδας ότι θα ακολουθήσει ένα παιχνίδι ρόλων. Μοιράζει σε όλα τα μέλη από μια ταινία με τις οδηγίες για το ρόλο τους.

Οδηγίες για τα μέλη της κύριας ομάδας:

Έχεις το ρόλο ενός γονιού δύο παιδιών. Ενός κοριτσιού 16 ετών και ενός αγοριού 14 ετών. Μας ενδιαφέρει περισσότερο να νιώσεις εσύ αυτόν τον ρόλο παρά να τον εκφράσεις προς τους άλλους.

Πριν από πέντε λεπτά λοιπόν, ο γιος και η κόρη σου έστησαν ξαφνικά ένα άγριο καυγά μεταξύ τους. Δεν πρόλαβες να αρθρώσεις λέξη. Από τις αγριοφωνάρες τους κατάλαβες μέσες-άκρες την αιτία του καυγά. Ένα μυστικό της κόρης σου, έφτασε στα αυτιά της παρέας της και κατηγορούσε ως υπεύθυνο αυτής της διαρροής τον αδελφό της. Αυτός όμως αρνιόταν πεισματικά την κατηγορία. Μετά τον καυγά, βρόντηξαν και οι δυο τις πόρτες των δωματίων τους και κλειδώθηκαν μέσα. Αυτή είναι η στιγμή που αποφασίζεις να δράσεις.

Σκέψου αυθόρμητα, με κινηματογραφικό τρόπο, ποιες θα είναι οι ενέργειές σου και ποια η έκβαση της όλης κατάστασης.

2η φάση της δραστηριότητας:

Η ομάδα ορίζει τις δύο ακραίες θέσεις της κλίμακας αυτοτοποθέτησης ως εξής:

Ο συντονιστής επιδεικνύει στην ομάδα δύο μεγάλα χαρτόνια.

Στην κορυφή του ενός χαρτονιού γράφει ως επικεφαλίδα τη φράση: «ο πιο καλός γονιός» και στην κορυφή του άλλου τη φράση «ο πιο κακός γονιός».

Τοποθετεί τα δυο χαρτόνια σε δύο αντίθετα σημεία της αίθουσας και  ζητάει από τα μέλη της ομάδας να κυκλοφορούν μεταξύ των χαρτονιών και να γράφουν σε αυτά λέξεις και εκφράσεις που ταιριάζουν στην επικεφαλίδα τους.

Όταν τελειώσουν όλοι οι εκπαιδευόμενοι, ο συντονιστής αναρτά τα χαρτόνια στα δύο αντίθετα σημεία της αίθουσας, που είναι τελικά τα δύο άκρα της κλίμακας αυτοτοποθέτησης.

3η φάση της δραστηριότητας:

Τα μέλη της ομάδας δηλώνουν τη θέση τους στην κλίμακα αυτοτοποθέτησης.

Ο συντονιστής ζητάει από τα μέλη της κύριας ομάδας:

α.  Να κυκλοφορήσουν μεταξύ των δύο χαρτονιών και να διαβάσουν όλες τις λέξεις και τις εκφράσεις που είναι γραμμένες. Ταυτόχρονα να θυμηθούν το επεισόδιο με τον καυγά του γιου και της κόρης τους που περιγράφεται στο ρόλο τους και κυρίως να  θυμηθούν τις δικές τους ενέργειες.

β.  Όταν ο συντονιστής θεωρήσει ότι η ομάδα είναι έτοιμη, ζητάει από τα μέλη της ομάδας να ακινητοποιηθούν σε εκείνο το σημείο της αίθουσας που ταιριάζει με το πόσο καλός ή κακός γονιός ήταν σύμφωνα με το ρόλο τους.

4η φάση της δραστηριότητας:

Τα μέλη της ομάδας συζητούν τη θέση τους στην κλίμακα αυτοτοποθέτησης. Ο συντονιστής ζητάει από τα μέλη να σχηματίσουν ζευγάρια. Το κάθε μέλος εξηγεί στο ταίρι του γιατί πήρε τη συγκεκριμένη θέση στην αίθουσα, δηλαδή τη θέση του στην κλίμακα αυτοτοποθέτησης.

5η φάση της δραστηριότητας:

Οι επιτροπές αξιολόγησης εκφράζουν τις παρατηρήσεις τους. Τα μέλη των δύο επιτροπών εκφράζουν όσα έχουν καταγράψει σχετικά με τα ερωτήματα που τους είχαν δοθεί.

Σημείωση: Αν οι προηγούμενες τέσσερις φάσεις καλύψουν τον προβλεπόμενο χρόνο των 20΄, τότε δεν θα ακουστούν οι παρατηρήσεις των δυο επιτροπών αξιολόγησης τώρα. Σε αυτήν την περίπτωση, οι παρατηρήσεις των δύο επιτροπών θα ακουστούν στην αρχή του χρόνου της επόμενης θεματικής ενότητας.

Γιατί επελέγησαν οι συγκεκριμένες εκπαιδευτικές τεχνικές σε κάθε φάση;

Ένας στόχος της επιλογής των συγκεκριμένων τεχνικών ήταν οι εκπαιδευόμενοι να εμπλακούν σε μια ενεργητική-συμμετοχική δραστηριότητα χωρίς όμως να νιώσουν «άβολα» ή αρνητικά προς τη διαδικασία. Οι ενεργητικές μέθοδοι στηρίζονται γενικά στην αρχή ότι συγκρατεί κανείς καλύτερα αυτό που μαθαίνει, συνδυάζοντας την πράξη με το λόγο (Courau S., 2000). Ένας άλλος στόχος ήταν ο κάθε εκπαιδευόμενος να αυτοπροσδιοριστεί σε σχέση με τα μέλη της ομάδας. Σε μια διαδικασία αυτοπροσδιορισμού, το άτομο έχει την τάση να θεωρεί τον εαυτό του ως ένα στοιχείο διαφοροποίησης και ως ένα κέντρο ομοιότητας (Blanchet A. και Trognon, 2002). Ένας τρίτος στόχος είναι, οι εκπαιδευόμενοι να μην αποπροσανατολιστούν στο νέο και άγνωστο περιβάλλον για να θεμελιωθεί ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης στην ομάδα. Τα άτομα όταν βρεθούν σε νέο περιβάλλον, δείχνουν γενικά την τάση να οριοθετούν το χώρο σε περιοχές του γνωστού και δεκτού και σε περιοχές του άγνωστου και απορριπτέου. (Salzberger-Wittenberg I., Henry G., Osborne E., 1996).

Από την αρχή λοιπόν, οι εκπαιδευόμενοι αντιμετωπίστηκαν ως μέλη μιας ομάδας που αλληλεπιδρούν. Σύμφωνα με τον Jaques D. (2001), η μελέτη της αλληλεπίδρασης μεταξύ των μελών της ομάδας, συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό στην κατανόηση της ομαδικής εργασίας. Η ανάλυση της αλληλεπίδρασης στηρίζεται στην αρχή ότι όλα όσα λέγονται ή συμβαίνουν στην ομάδα, συμπεριλαμβανομένων και των μη λεκτικών στοιχείων, υποκινούν την ομάδα να ασχοληθεί αρχικά με τις δομικές συνιστώσες της αλληλεπίδρασης και στη συνέχεια να εμπλακεί περισσότερο στη συναισθηματική πτυχή της διεργασίας. Παρόλα αυτά όμως, επειδή η ομάδα βρίσκεται μόνο στη δεύτερη συνάντησή της, τα μέλη της μπορεί να αντιστέκονται στη προσωπική  έκφραση. Είναι η περίοδος στριφογυρίσματος κατά τον Rogers C. (1999). Όταν μάλιστα η έκφραση αυτή είναι λεκτική, οι αντιδράσεις που εκφράζονται είναι συχνά διφορούμενες. Ο εαυτός που παρουσιάζεται στην ομάδα είναι πλαστός. Οι εκπαιδευόμενοι πολύ συχνά διστάζουν να εμπλακούν σε μια συμμετοχική τεχνική, η οποία απαιτεί ανταλλαγή απόψεων και συναισθημάτων (Βαϊκούση Δ., κά, 1990). Τα μέλη μπορούν να υποβοηθηθούν σε πιο αυθεντική έκφραση του εαυτού μέσω μη λεκτικών σχημάτων. Εξάλλου, η ομαδική διεργασία ορίζεται τόσο από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μελών της ομάδας όσο και από τις ατομικές αντιδράσεις των μελών, στο τρέχον θέμα της ομάδας (Walter D., 2001). Για αυτό και στην 1η φάση της δραστηριότητας, τα μέλη της ομάδας καλούνται να εμπλακούν στην τεχνική παιχνιδιού ρόλων με μη λεκτικό τρόπο. Με μη λεκτικό τρόπο επίσης (κίνηση) εκφράζουν στην 3η φάση της δραστηριότητας την προσωπική δήλωσή τους στην κλίμακα αυτοτοποθέτησης. Στην 1η φάση επίσης, τα μέλη καλούνται να εκφράσουν γραπτά με την τεχνική του καταιγισμού ιδεών τις απόψεις τους για τα χαρακτηριστικά του «καλού» και «κακού» γονιού. Και η τεχνική αυτή υποβοηθάει στην αυθεντικότερη έκφραση του εαυτού.

Στην 4η φάση, προτείνεται η τεχνική της συζήτησης σε ζευγάρια, στην οποία τα δυο ταίρια αποκαλύπτουν γιατί πήραν τη συγκεκριμένη θέση στην κλίμακα αυτοτοποθέτησης. Η συζήτηση αποκαλύπτει στοιχεία του βαθύτερου εαυτού, για αυτό και δεν επεκτείνεται σα χιονοστιβάδα σε περισσότερα μέλη.

Στην 5η φάση παρουσιάζεται το προϊόν δύο ομάδων εργασίας, δηλαδή των δύο επιτροπών αξιολόγησης. Τα μέλη των επιτροπών αυτών, άκουσαν, κατέγραψαν, αξιολόγησαν, συζήτησαν, εξέφρασαν το προϊόν της εργασίας τους και έδωσαν το υλικό αλλά και την ευκαιρία για συζήτηση στην ολομέλεια, αυξάνοντας τον βαθμό επικοινωνίας στην ομάδα.

Γιατί επελέγησαν τα συγκεκριμένα εκπαιδευτικά μέσα σε κάθε φάση;

Προτείνεται γενικά ο εκπαιδευτής ενηλίκων να χρησιμοποιεί όσο γίνεται πιο μεγάλη ποικιλία εκπαιδευτικών μέσων (Jarvis P., 2004).  Το συγκεκριμένο όμως  εκπαιδευτικό πρόγραμμα, επειδή αποσκοπεί στην προσωπική ανάπτυξη του κάθε εκπαιδευόμενου γονέα καλεί τον κάθε εκπαιδευόμενο να εστιαστεί στο δικό του πρόσωπο και στο πρόσωπο των υπόλοιπων μελών και όχι στα μέσα. Έτσι, τα μέσα που προτείνονται (χαρτιά – χαρτόνια – μαρκαδόροι) είναι πολύ απλά, για να μην είναι θελκτικά από μόνα τους και αποσπούν την προσοχή των εκπαιδευομένων. Επιπλέον με τα απλά αυτά μέσα, η όλη διαδικασία εξελίσσεται ελεύθερα και χωρίς διακοπές και επιπλοκές μια και είναι ανεξάρτητη από παροχές ηλεκτρισμού, από φωτισμό, από πιθανές μηχανικές βλάβες και όλα όσα μπορεί να συμβούν ξαφνικά.

Συμπεράσματα

Η μικροδιδασκαλία είναι μία τεχνική που δίνει την ευκαιρία σε αυτόν που την παρουσιάζει αλλά και σε αυτούς που την παρατηρούν, να αναπτύξουν τις διδακτικές τους ικανότητες σχετικά με το σχεδιασμό της κύριας διδασκαλίας (επιλογή τεχνικών, μέσων και στρατηγικών), με την επικοινωνία στην ομάδα εκπαιδευομένων (λεκτική και μη λεκτική), με την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας (αυτοπαρατήρηση, κριτική, ανατροφοδότηση), με την προσωπική ανάπτυξη και έκφραση των μελών της ομάδας των εκπαιδευομένων (γνωστικό και συναισθηματικό μέρος). Ο εκπαιδευτής δηλαδή εμπλέκεται σε μια διεργασία μεταβολής κάποιων συμπεριφορών του στη διάρκεια της μικροδιδασκαλίας. Εξάλλου, σύμφωνα και με τον Vygotsky (όπως αναφέρει ο Ματσαγγούρας Η. στο «Στρατηγικές Διδασκαλίας», Αθήνα 2003), η οικειοποίηση της γνώσης δε γίνεται με μια διαδικασία άμεσης αφομοίωσης αλλά μέσα από μια διαλεκτική διαδικασία μετασχηματισμών που πραγματοποιεί το άτομο (εκπαιδευτής) καθώς επιχειρεί να εντάξει τα νέα στοιχεία μέσα στα προϋπάρχοντα ατομικά σχήματα.

Η διδακτική συμπεριφορά ενός εκπαιδευτή εξαρτάται τόσο από τα στοιχεία της προσωπικότητάς του, (νοημοσύνη, αξίες, πρότυπα ζωής), όσο και από τις γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις και διαθέσεις που χρησιμοποιεί αυτός κατά τη διδασκαλία. Τα στοιχεία της προσωπικότητας δύσκολα μπορεί να επηρεαστούν άμεσα από κάποιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εκπαιδευτών, ενώ οι γνώσεις, οι δεξιότητες, οι στάσεις και οι διαθέσεις επιδέχονται τροποποιήσεις. Επομένως, η εκπαιδευτική παρέμβαση με σκοπό τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτή, θα πρέπει να λάβει υπόψη της και όλα εκείνα τα στοιχεία που συνιστούν την προσωπικότητα του εκπαιδευτή και τα οποία αποτελούν πολύ συχνά σταθερά και ανελαστικά σημεία αναφοράς του.